Cái rét cuối đông se se lạnh. Hoàng hôn xuống nhanh. Lũ chim ríu rít gọi nhau về tổ. Dưới những tán cây cổ thụ nguyên sinh, sáu chiếc lán của sáu tiểu đội TNXP – C452 – Đội 25 nằm xung quanh C bộ, nhìn như quần thể của một khu làng nhỏ quanh một hòn đảo.
Hôm nay đã là ngày 29 Tết, Tết đầu tiên xa nhà, chắc nhiều chị em nhớ nhà đây. Mình phải làm gì để chị em vui, đón giao thừa, ăn Tết và hoàn thành tốt nhiệm vụ. Tôi nghĩ thế và bàn nhanh với chị Đáp tiểu đội trưởng: “Sáng mai để chị Quế, Thúy Vinh, Thanh An ở nhà trang trí Tết, còn tất cả chị em ra mặt đường chị ạ”.
Ở tuyến về ăn nháo nhào bữa cơm tối, chúng tôi lao vào tập văn nghệ. Đội văn nghệ của Đại đội là những anh chij em biết hát hò do thầy giáo Phạm Bá Chức chọn. Chúng tôi tập bài hát: “Cô gái mở đường” của Xuân Giao, tiểu phẩm tự biên “Tâm sự cuốc, xẻng”, chị Thanh Hải ngân bài thơ “Đêm nay Bác không ngủ”, Thúy Vinh đơn ca “Tiếng hát giữa rừng Pắc Pó” của Nguyễn Tài Tuệ. Tôi, anh Nguyên, chị Dịu đảm nhiệm vở kịch nói vui “Chiếc ba lô” … Chừng đó tiết mục đủ phục vụ giao thừa và “dự trữ” để đi liên hoan văn nghệ của Công trường 20 sắp tới.
Ngày 30 Tết, không khí đón tết vui hẳn lên, chúng tôi náo nức chờ đợi một điều gì thiêng liêng lắm. Và đúng thế: 17h chiều 30 Tết Bính Ngọ (1966) một tiếng nổ long trời phát ra từ quả mìn 1.000 kg thuốc nổ TNT thử nghiệm cách phá đá liên hoàn nhiều km đã phát hỏa, mở màn chiến dịch “Chọc thủng Trường Sơn mở đường thắng lợi” tại dốc Đồng Tiền, km số 7, Đường 20 do Bộ Tư lệnh 559 phát lệnh. Rất vinh dự C458, Đội 25 được đảm nhiệm việc nổ mìn này.
Chúng tôi và cả hàng ngàn, hàng vạn cán bộ chiến sĩ các binh chủng công binh, TNXP, dân công hỏa tuyến, bộ binh… “Vâng lệnh Đảng tiến vào Trường Sơn”. Rừng già bừng tỉnh dậy. Mặt đất cựa mình. Tiếng mìn phá đá, tiếng choòng, búa, cuốc xẻng vang lên…
Bỗng giọng nói ấm áp của Bác Hồ kính yêu vang lên từ chiếc đài Orionton của C trường Cao Vụ: “Mừng Miền Nam rực rỡ chiến công, nhiều Dầu Tiếng, Bầu Bàng, Plei Me, Đà Nẵng. Mừng Miền Bắc chiến đấu anh hùng, giặc Mỹ leo thang ngày càng thua…”
Giao thừa đến rồi! Thơ Bác đến rồi! Mỗi chúng ta thêm một tuổi rồi! Chúng tôi reo lên. Bài hát “Cô gái mở đường” cất lên. Cuộc vui văn nghệ không sân khấu, không đạo cụ được diễn ra ngay trên mặt đường đang ngổn ngang đất đá… Tiếng hát, tiếng sáo của anh Giáo vút lên làm sao động lòng người…
Tác giả khi 18 tuổi (1965)
Mồng một Tết, chúng tôi không được cha, mẹ, các anh, chị phát vốn những đồng tiền mới thơm tho. Ở đây cũng không có “thịt mỡ, dưa hành, câu đối đỏ. Cây nêu, tràng pháo, bánh chưng xanh” song chúng tôi được ăn một cái Tết đầu tiên xa nhà cũng khá tươm tất, có giò mỡ, giò nạc, bánh chưng, rau chuối rừng muối, canh rau lang rừng… Đặc biệt hơn là không khí Tết thì quá tuyệt vời. Lán tiểu đội nào cũng có một cành đào do bàn tay khéo léo của chị em dùng thuốc đỏ sát trùng nhuộm giấy, cắt hoa đính vào cành cây chặt ở bờ suối, trên cành đào con treo những tấm thiệp nhỏ: “Tất cả vì Miền Nam ruột thịt”, “Tất cả vì Biên Hòa thân yêu” (Hà Nam chúng tôi thời đó kết nghĩa với tỉnh Biên Hòa mà). Trên liếp lán lại còn treo hai ba giò phong lan tím, vàng thật mát mắt…
Nhớ Tết Trường Sơn – Nhớ Tết Ba Khe (địa danh đơn vị tôi đóng quân) – Chúng ta cứ đi xa, tiến vào Trường Sơn – Những cái Tết thiếu gạo, thiếu muối, phải từ biệt những đồng đội không qua khỏi con sốt rét rừng, chia xa những đồng đội hy sinh tại các trọng điểm trên các ngả đường Trường Sơn. Những cái Tết đầy ắp những kỷ niệm, vẫn nguyên sơ, khắc khoải trong lòng mỗi chúng ta những cựu TNXP – Những chiến sỹ Trường Sơn năm xưa./.
TẠ THỊ HOÁN
