Trong y khoa, có một quan điểm bất di bất dịch rằng: “Muốn đầu minh, mắt sáng, thân khỏe, tâm an – thì trước tiên phải giữ cho cột sống luôn thẳng và ấm.”
Cột sống không đơn thuần là cái “trụ” cơ học chống đỡ cơ thể, mà còn là trục giao thoa của khí huyết – thần kinh – sinh lực, nuôi dưỡng toàn bộ tạng phủ bên trong. Từ não bộ, tim, gan đến thận… đều có mạch và khí lưu thông qua trục sống lưng này. Do đó, dưỡng cột sống chính là gốc rễ của việc dưỡng não, dưỡng khí và dưỡng thần.
- Cột sống – Trụ sinh mệnh của con người
Dưới góc nhìn của Y học hiện đại, hai bên cột sống cổ chứa động mạch đốt sống, chịu trách nhiệm vận chuyển máu lên nuôi não. Chỉ cần một đốt sống cổ bị lệch hay thoái hóa, lưu lượng máu lên não sẽ suy giảm ngay lập tức. Đây là nguyên nhân trực tiếp dẫn đến tình trạng chóng mặt, mỏi cổ, mất ngủ, suy giảm trí nhớ và tinh thần uể oải.
Tương đồng với quan điểm đó, Y học cổ truyền coi cột sống là đường đi của Mạch Đốc – bể của các kinh dương. Vùng eo lưng là phủ của thận; thận tàng tinh, sinh tủy và thông lên não.
- Nếu cột sống thẳng, ấm và thông suốt: Khí huyết lưu chuyển thuận lợi, giúp não sáng, thần định, thân thể cường tráng.
- Ngược lại, nếu cột sống cong, lạnh và tắc nghẽn: Não thiếu dưỡng chất, tinh thần suy kiệt, khí huyết đình trệ, gây ra đau mỏi vai gáy, yếu gối và chóng mặt.
- Phương pháp dưỡng cột sống: Dưỡng từ Gốc (Khí – Huyết – Thần)
Để sở hữu một cột sống khỏe mạnh, chúng ta cần chăm sóc toàn diện ba yếu tố cốt lõi của sinh mệnh: Khí, Huyết và Thần.
Dưỡng Khí – Giữ dòng chảy thông suốt
- Tư thế đúng: Dù ngồi, đứng hay nằm, cần đảm bảo lưng thẳng, cổ mở và vai buông lỏng tự nhiên.
- Hít thở: Mỗi sáng, hãy dành thời gian hít sâu – thở dài 10 lần. Hình dung luồng khí đi từ đan điền (bụng dưới) lên tới đỉnh đầu để đánh thức cơ thể.
- Tránh hàn tà: Tuyệt đối tránh gió lùa và khí lạnh tạt vào gáy. Đây là “cửa ngõ” của Đốc mạch, nơi hàn tà dễ xâm nhập gây co mạch, tắc khí và đau nhức cấp tính.
Dưỡng Huyết – Đảm bảo tuần hoàn não
- Massage trị liệu: Dành 5 phút mỗi ngày xoa bóp nhẹ nhàng vùng cổ, vai, gáy để kích thích khí huyết lưu hành.
- Liệu pháp nhiệt: Buổi tối nên chườm ấm hoặc cứu ngải dọc sống lưng. Việc này giúp Dương khí bốc lên, nuôi dưỡng tủy và não bộ.
- Vận động: Thực hiện các động tác vươn vai, gập người, xoay cổ nhẹ nhàng để mạch Đốc luôn được “khai thông”.
Dưỡng Thần – Phục hồi năng lượng
- Ngủ đúng giờ: Nên đi ngủ trước 23h, vì đây là thời điểm vàng để “Thận tàng tinh, Can tàng huyết”.
- Lối sống lành mạnh: Tránh lo nghĩ quá độ, hạn chế chất kích thích (cà phê, rượu bia) và thức khuya.
- Thiền định: Dành 5 phút mỗi sáng ngồi yên, thở sâu và mỉm cười nhẹ nhàng. Điều này giúp thần an, khí thuận và mạch não được tĩnh tại.
- Kết luận: Cột sống khỏe – Chìa khóa của sự trường thọ**
Khi cột sống được chăm sóc đúng cách, lợi ích mang lại không chỉ dừng ở việc giảm đau mỏi cơ xương khớp, mà còn tác động sâu rộng đến toàn cơ thể:
- Não bộ: Nhận đủ máu, trí nhớ cải thiện, tinh thần minh mẫn.
- Tạng phủ: Hoạt động hài hòa, hệ tiêu hóa và tim mạch ổn định.
- Thần kinh: Thư giãn sâu, giảm lo âu, ngủ ngon giấc.
- Tuổi thọ: Dương khí vượng giúp cơ thể ấm áp, khí huyết sung mãn, kéo dài tuổi thọ.
Trong Hoàng Đế Nội Kinh có câu: “Khí huyết bất hành tắc thần loạn; cốt tủy sung mãn tắc não minh” (Khí huyết không lưu thông thì thần trí rối loạn; xương tủy sung mãn thì não sáng, tâm an).
Lời khuyên từ chuyên gia mỗi ngày:
- Xoa cổ vai gáy 5 phút buổi sáng để khai thông kinh lạc.
- Chườm ấm dọc sống lưng trước khi ngủ để phục hồi thận khí.
- Giữ tâm bình hòa: “Ít giận – Ít lo – Ít nghĩ” chính là gốc của dưỡng thần.
Theo Bác sĩ Lê Hữu Tuấn
