Từ lâu bấm huyệt chữa đau đầu gối vẫn được coi là biện pháp chữa bệnh không dùng thuốc tiêu biểu của Y Học Cổ Truyền. Bài viết dưới đây sẽ cung cấp thông tin giúp quý độc giả hiểu hơn về các huyệt xung quanh đầu gối, đồng thời hướng dẫn cách tác động lên các điểm huyệt có tác dụng tốt trong khắc phục tình trạng khí trệ và giảm sưng đau cho khớp gối.
1. Tìm hiểu các huyệt xung quanh đầu gối
Đau đầu gối phổ biến ở người trung và cao tuổi, tuy nhiên thời gian gần đây cũng hay gặp ở thế hệ trẻ vì lý do sử dụng đầu gối nhiều để thực hiện các loại hành động khác nhau. Đầu gối là một trong những khớp phức tạp của cơ thể, còn được gọi là khớp lớn nhất của cơ thể, chứa nhiều nhóm cơ, với sự trợ giúp của những cơ này chúng ta sử dụng để uốn cong và cũng để duy trì sự cân bằng của cơ thể.
Ngoài việc đau đầu gối do tắc nghẽn lưu thông máu. Đau đầu gối cũng có thể bao gồm chấn thương đầu gối do ngã, tai nạn xe hơi hoặc xe đạp và đau khớp do chơi thể thao và ít hấp thụ canxi và protein, chấn thương MCL (dây chằng bên trong khớp gối) gây ra đau bên trong đầu gối, sưng tấy, chuột rút và đi bộ lâu cũng có thể là lý do gây ra đau đầu gối bên trong, tất cả chúng đều được xếp vào loại đau mãn tính.
Trong Đông y, chữa đau đầu gối hay các bệnh về đầu gối thường sử dụng phương pháp bấm huyệt, châm cứu. Sử dụng lực của tay tác động lên các huyệt xung quanh đầu gối nhằm điều hòa những bất thường bên trong đầu gối. Cách này không chỉ giúp điều hòa khí huyết, giảm ứ trệ tuần hoàn, giảm đau nhanh, kích thích quá trình chuyển hóa dinh dưỡng tại ổ khớp đồng thời cải thiện chức năng vận động của khớp. Nhưng để áp dụng phương pháp này cần nắm được vị trí của các huyệt xung quanh đầu gối, bao gồm:
- Huyệt Hạc đỉnh
- Huyệt Lương khâu
- Huyệt Huyết hải
- Huyệt Độc tỵ
- Huyệt Nội tất nhãn
- Huyệt Dương lăng tuyền
- Huyệt Âm lăng tuyền
- Huyệt Thừa sơn
- Huyệt Túc tam lý
- Huyệt ủy trung
2. Vị trí và tác dụng của các huyệt quanh đầu gối
2.1. Huyệt Hạc đỉnh
- Nằm ngay phía trên xương bánh chè.
- Ấn day huyệt này rồi xoa bóp toàn khớp gối giúp cải thiện tình trạng sưng đau tại khớp gối.
2.2. Huyệt Lương khâu
- Nằm cách 2 thốn bờ ngoài trên xương đầu gối. Cách huyệt Hạc đỉnh đo lên 2 thốn rồi ra ngoài 1 thốn là vị trí huyệt này.
- Bấm mạnh lên huyệt này trong 1 đến 2 phút có tác dụng thông vị điều khí, hóa thấp khu phong. Thường sử dụng trong điều trị viêm khớp gối.
2.3. Huyệt Huyết hải
- Nằm ở phía trong đùi, cách 2 thốn phía trên xương bánh chè, ngay vị trí hõm của cơ may và cơ rộng. Bạn sẽ cảm thấy tê tức khi bấm đúng huyệt.
- Sử dụng ngón tay cái bấm huyệt này còn lại 4 ngón tay kia bám vào đầu gối. Dùng lực day nhẹ đến khi tê tức thì dừng lại có tác dụng giảm đau, tăng cường lưu thông máu giúp điều trị khớp gối bị viêm và cải thiện tình trạng thoái hóa khớp gối.
2.4. Huyệt Độc tỵ
- Nằm ở mặt ngoài chân phía dưới đầu gối chỗ lõm của xương bánh chè
- Ấn mạnh ngón tay cái kết hợp với day trong 2 đến 3 phút giúp giảm đau hiệu quả.
2.5. Huyệt Nội tất nhãn
- Đối diện huyệt Độc tỵ, tại chỗ lõm xương bánh chè ở mặt trong
- Vừa kết hợp bấm và day nhẹ bằng ngón tay cái giúp lưu thông khí huyết, giảm đau, cải thiện tình trạng khó khăn khi vận động khớp.
2.6. Huyệt Dương lăng tuyền
- Nằm dưới đầu gối 1 tấc, ngay chỗ lõm ngoài ống chân.
- Ngón tay cái xoa nhẹ lên huyệt rồi xoa bóp xung quanh khớp gối có tác dụng giảm sưng đau, nóng đỏ và khó khăn khi co duỗi.
2.7. Huyệt Âm lăng tuyền
- Đối diện với huyệt Dương lăng tuyền, ở mặt ngoài đầu gối.
- Dùng ngón cái tác động lên huyệt này trong 1 đến 2 phút có tác dụng giúp tiêu phong, trừ thấp, giảm đau khớp.
Có thể bấm cả hai huyệt Âm lăng tuyền và Dương lăng tuyền.
2.8. Huyệt Thừa sơn
- Nằm ngay tại cuối bắp chân, ở vị trí lõm của khe cơ sinh đôi trong và ngoài, cách huyệt Ủy trung 8 thốn.
- Dùng ngón cái tác động lên huyệt này trong 1 đến 2 phút có tác dụng cải thiện tình trạng đau gót chân, khớp gối và tê cứng khớp. Ngoài ra, huyệt này còn được các bác sĩ Y Học Cổ Truyền dùng trong điều trị liệt chi dưới hay đau thần kinh tọa.
2.9. Huyệt Túc tam lý
- Nằm cách 3 thốn dưới huyệt Độc tỵ ở phía mặt ngoài của chân, hoặc có thể vuốt từ dưới lên gần đầu gối gặp điểm mắc lại, đo ra phía ngoài một thốn là vị trí của huyệt này.
- Bấm mạnh ngón tay cái lên huyệt trong 1 đến 2 phút giúp lưu thông tuần hoàn máu, đỡ đau khớp gối. Đồng thời còn tăng cường miễn dịch.
2.10. Huyệt Ủy trung
- Nằm phía sau đầu gối ở giữa lằn chỉ ngang nếp gấp khớp gối
- Dùng ngón cái tác động lên huyệt này trong 1 đến 2 phút có tác dụng giảm tê chân và cơ bắp, điều trị viêm khớp gối.
3. Lưu ý khi day bấm huyệt quanh khớp gối
- Chống chỉ định tuyệt đối là không được bấmhuyệt quanh khớp gối trong trường hợp nhiễm trùng khớp gối, hay đang có vết xước ở vùng da xung quanh đầu gối.
- Những đối tượng như phụ nữ có thai hoặc đang cho con bú cần tham khảo ý kiến chuyên môn trước khi bấm huyệt ở đầu gốiđể hạn chế việc tác động lên những vị trí nhạy cảm.
- Bấmhuyệt xung quanh đầu gối có thể làm cho một số bệnh nội khoa tiến triển nên hãy thông báo cho bác sĩ của bạn nếu bạn có các bệnh nội khoa kèm theo.
- Không để móng tay khi bấm huyệt và ghi nhớ rửa sạch tay trước khi tiến hành.
- Tác dụng của bấm huyệt thường chậm nên bệnh nhân hãy thực hiện 2 lần mỗi ngày, 20 phút mỗi lần, duy trì liên tục trong khoảng 10 ngày sẽ giúp kiểm soát được tình trạng đau đầu gối.
- Kết hợp với chườm nóng hoặc chườm lạnh để nâng cao chất lượng của day bấm huyệt.
- Nếu đau nhiều, bệnh nhân nên đến phòng khám Đông yđể được khám, tư vấn và điều trị kết hợp.
- Bổ sung nhiều rau xanh, hoa quả và các loại ngũ cốc như lúa mì, yến mạch, gạo lứtvào chế độ ăn.
- Tránh sử dụng các loại thịt đỏ, thịt gia cầm, thức ăn cay nóng, nhiều dầu mỡ; đồ ăn muối chua và các loại thực phẩm có chứa chất kích thích.
- Cần chú ý giữ ấm cơ thể, hạn chế lao động nặng hoặc chơi thể thao với cường độ mạnh. Bên cạnh đó, nên nghỉ ngơi đầy đủ và dành thời gian vận động nhẹ nhàng mỗi ngày để tăng cường sức khỏe của hệ xương và cơ bắp.
Như vậy, có thể nói bấm huyệt quanh khớp gối là phương pháp điều trị đau đầu gối, các vấn đề về khớp gối an toàn, không xâm lấn và có hiệu quả cao trong việc phục hồi chức năng khớp gối. Tuy nhiên, các kỹ năng bấm huyệt cần được thực hiện bởi các bác sĩ Đông y có trình độ chuyên môn cao.
Theo vinmec.com
Để dễ nhớ hơn xin mời độc giả xem bài thơ của tác giả Nguyễn Văn Hanh (Chủ tịch Hội Cựu TNXP phường Đồng Tiến, Tp Phổ Yên, tỉnh Thái nguyên)
XOA BÓP KHỚP GỐI
Khớp gối sưng tấy đớn đau
Chất nhờn sụn khớp hết mau cứng đờ
Bị lâu cử động đơ đơ
Mất ăn mất ngủ vầy vo tháng ngày
Thường xuyên chăm chỉ huyệt day
HẠC ĐỈNH sưng tức vị này đến ngon
LƯƠNG KHÂU hóa thấp đẹp hơn
HUYẾT HẢI thông suốt chu chơn vẹn toàn
ĐỘC TỴ đau giảm khớp liền
NỘT TẤT NHÃN huyết thời liên bay bay
DƯƠNG LĂNG TUYỀN sưng bai bai
ÂM LĂNG TUYỀN khớp thấp thải về hoai
THỪA SƠN chuột rút biến ngay
TÚC TAM LÝ đau gối thoải mái yên
ỦY TRUNG viêm gối bình chân
Siêng năng bấm huyệt sáng ngần tuổi cao
Ban biên tập