Ngày 02/10/2020, Bộ Quốc phòng phối hợp với Ban Tuyên giáo Trung ương và Tỉnh ủy Lạng Sơn tổ chức Hội thảo khoa học cấp Quốc gia với chủ đề “Chiến thắng Biên Giới Thu- Đông 1950, tầm nhìn chiến lược của Đảng và bài học lịch sử”
Toàn cảnh hội thảo. Ảnh internet
Dự hội thảo có Đại tướng Phạm Văn Trà, nguyên Ủy viên Bộ chính trị, Bộ trưởng Quốc phòng; các đồng chí Ủy viên Trung ương Đảng: Trung tướng Nguyễn Tân Cương, Ủy viên Quân ủy Trung ương, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng, Trưởng ban chỉ đạo Hội thảo; Nguyễn Hồng Diên, Phó Trưởng ban Tuyên giáo Trung ương; Lâm Thị Phương Thanh, Bí thư Tỉnh ủy Lạng Sơn.
Tham dự hội thảo có trên 350 đại biểu là lãnh đạo, nguyên lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng; lãnh đạo Ban Tuyên giáo Trung ương; lãnh đạo hai tỉnh: Cao Bằng, Bắc Kạn; lãnh đạo các sở, ban, ngành, lực lượng vũ trang tỉnh Lạng Sơn; đại diện nhà khoa học, anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân, nhân chứng lịch sử….
Tại hội thảo, có 08 tham luận chọn trong 88 bài của kỷ yếu được các đại biểu trình bày. Các tham luận phản ánh khá đầy đủ, toàn diện, phân tích, luận giải, nhận định và rút ra những bài học kinh nghiệm sâu sắc có giá trị vận dụng đối với công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc hiện nay. Nội dung các tham luận được chia thành 3 chủ đề lớn: Những vấn đề chung; Chiến thắng biên giới Thu – Đông đưa cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp sang giai đoạn phát triển mới; tầm vóc, ý nghĩa và bài học lịch sử.
Các đại biểu
Trong các nhân chứng, Đại tá Nguyễn Bội Giong – 96 tuổi, nguyên phái viên Văn phòng Bộ Tổng tư lệnh trong chiến dịch Biên giới 1950 – đã nêu sự chiến đấu, hy sinh của bộ đội, của các lực lượng phục vụ tại mặt trận, tinh thần quyết tâm của quân và dân các tỉnh biên giới và 05 tình huống diễn biến của chiến dịch từ khi khởi đầu đến kết thúc. Bài viết của Đại tá La Văn Cầu – 88 tuổi, Anh hùng LLVTND (từ 1952), người dân tộc Tày, vào bộ đội 1948 – đã nêu về tinh thần yêu nước, sẵn sàng chiến đấu hy sinh, bị thương nát cánh tay phải, nhờ đồng đội chặt đi cho đỡ vướng ôm quả bộc phá 12kg đánh mở đường, tạo thời cơ cho các lực lượng khác tiếp đánh chiếm đồn địch.
Đối với thực dân Pháp, Chiến dịch Biên giới đã làm phá sản chiến lược quân sự chính trị của Pháp. Vòng vây biên giới bị đập tan, hành lang Đông – Tây bị chọc thủng, kế hoạch Reve cơ bản bị sụp đổ. Tổn thất hơn 8.000 lính trong 1 chiến dịch là một thất bại chưa từng có trong lịch sử chiến tranh xâm lược thuộc địa của đế quốc Pháp. Mất quyền chủ động quân sự, Pháp cũng mất quyền chủ động về ngoại giao, chính trị. Với Chiến thắng biên giới Thu- Đông 1950, vành đai đồn bốt Pháp thực hiện sau năm 1947 để bao vây Việt Bắc đã được phá hủy hoàn toàn; khai thông biên giới Việt- Trung (từ Cao Bằng đến Đình Lập), mở rộng địa bàn kiểm soát lên đến 4.000 km² và 35 vạn dân (chưa tính hàng loạt các vùng du kích được mở rộng khi đánh mạnh phối hợp với quân chính quy). Tính chung cả nước, trong cuộc tiến công Thu Đông năm 1950 đã tiêu diệt gần 12.000 địch, hạ và bức rút 217 vị trí, giải phóng 40 vạn dân, trong đó có 5 thị xã (Cao Bằng, Lạng Sơn, Lào Cai, Thái Nguyên, Hoà Bình) và 17 thị trấn.
Bài tham luận về “Thanh niên trong chiến dịch Biên giới 1950” của TW Đoàn TNCS Hồ Chí Minh và Trung ương Hội Cựu TNXP Việt Nam, làm rõ về sự kiện: Năm 1950 Bác Hồ trực tiếp chỉ đạo thành lập Lực lượng TNXP để làm nhiệm vụ phục vụ kháng chiến và kiến quốc khi kháng chiến thành công. Chỉ sau 02 tháng thành lập, tại chiến dịch Biên Giới Thu- Đông 1950 đã có hơn 4.000 TNXP làm nhiệm vụ mở đường; cùng với bộ đội tiêu diệt hoàn toàn cứ điểm Đông Khê, diệt 300 tên địch mở màn cho chiến dịch. TNXP đã vinh dự được Bác Hồ gửi thư khen, được Đại tướng, Tổng tư lệnh Võ Nguyên Giáp tuyên dương “Đội TNXP công tác đã nêu cao tinh thần tích cực xung phong, triệt để tuân theo kỷ luật chiến trường, tổ chức chặt chẽ, gương mẫu trong mọi nhiệm vụ,…”. Từ 1950, đã có trên 25.000 cán bộ, chiến sỹ TNXP hăng hái làm nhiệm vụ trên các chiến dịch ở Đông bắc, Việt bắc, phục vụ Bác Hồ, Trung ương Đảng và Chính phủ ở An toàn khu Việt Bắc, Liên khu V và Nam Bộ, mặt trận Điện Biên Phủ…
Chiến thắng Biên Giới Thu- Đông 1950 đã cho thấy tầm nhìn chiến lược của Đảng, Bác Hồ và bài học lịch sử của sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc cuả dân tộc ta, đó là:
- Một là, Chiến thắng biên giới Thu – Đông 1950, khẳng định sự lãnh đạo, chỉ đạo tài tình của, sáng suốt của T.Ư Đảng, Chủ tịch Hồ Chí Minh và Bộ Tổng Tư lệnh.
- Hai là, Chiến thắng biên giới Thu – Đông 1950 là kết quả của đường lối kháng chiến toàn dân, toàn diện; của sức mạnh đại đoàn kết dân tộc và đoàn kết quốc tế.
- Ba là, Chiến thắng biên giới Thu – Đông năm 1950 thể hiện bản lĩnh, tinh thần chiến đấu dũng cảm, kiên cường, ý chí “quyết chiến, quyết thắng” của quân và dân ta”.
- Bốn là, khẳng định sự phát triển vượt bậc của Quân đội nhân dân Việt Nam và nghệ thuật quân sự Việt Nam.
- Năm là, có ý nghĩa chiến lược đặc biệt quan trọng, để lại nhiều bài học có giá trị sâu sắc trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc hiện nay.
Phát biểu bế mạc hội thảo, Trung tướng Nguyễn Tân Cương đề nghị: Sau hội thảo, các nhân chứng lịch sử, nhà nghiên cứu khoa học tiếp tục sưu tầm, cung cấp nhiều tư liệu, sự kiện liên quan tới Chiến thắng Biên giới Thu – Đông 1950 để các cơ quan nghiên cứu, bổ sung vào các công trình khoa học lịch sử, làm phong phú thêm sự kiện lịch sử có tầm chiến lược đặc biệt này.
Nguyễn Cao Vãng
