Về những ngày đêm tháng 12/1972 tham gia cùng đơn vị đảm bảo giao thông giữa những trận bom rải thảm của không quân Mỹ tại Hà Nội, bà Nguyễn Thị Bình – hiện là Chủ tich Hội Cựu TNXP quận Long Biên (Hà Nội), nhập ngũ ngày 13/06/1972 thuộc đơn vị TNXP C1- 2771- N277[1] khi mới 17 tuổi – nhớ lại:
Nhiệm vụ của đơn vị là bắc cầu phao Đông Trù qua sông Đuống. Chỉ trong vòng một tháng vừa học chính trị vừa học kỹ thuật, nghiệp vụ lắp ráp cầu phao, không có công nhân kỹ thuật hỗ trợ, nhưng với quyết tâm cao, chỉ trong thời gian ngắn đơn vị chúng tôi đã bắc xong cầu phao cầu dài 480m giữa dòng nước chảy xiết, nối Gia Lâm với Đông Anh
Đến tháng 8/1972 do ảnh hưởng của cơn bão số 4, một xà lan của quân đội trôi làm đứt đôi cầu phao, làm lật cầu. Đơn vị đã tập trung lực lượng ngày đêm nối lại cầu trong thời gian ngắn, giao thông lại thông suốt.
Tối ngày 19/12/1972, Chính trị viên của một đơn vị phòng không có 3 xe bọc thép đã liên hệ Đại đội trưởng Nguyễn Đăng Trọng, xin phép được qua cầu. Các xe này có trọng lượng quá lớn so với trọng tải quy định của cầu. Trong khi đó cầu Đuống cũng bị bom đánh hỏng không thể qua được. Con đường duy nhất trong lúc đó là cầu phao Đông Trù. Ba xe bọc thép phải qua sông kịp thời, kéo pháo và tên lửa sang vị trí khác phục vụ tác chiến kịp thời.
Với nhiệm vụ đặc biệt quan trọng như vậy, Ban chỉ huy đơn vị đã hội ý tìm giải pháp, huy động thêm hai tiểu đội rà soát lại toàn bộ các chốt của mối nối, thay một số ván cầu, đóng toàn bộ các nắp phao để chống nước tràn vào phao. Khi công việc kiểm tra đã hoàn tất, theo hiệu lệnh của Đại đội trưởng các xe cách nhau 30m di chuyển an toàn qua cầu kịp thời phục vụ chiến.
Đêm 23/12/1972 trực cầu có Tiểu đội 1 và Tiểu đội 5 gồm 24 người do Đại đội trưởng Trọng chỉ huy. Khi đang kiểm tra cầu theo thông lệ thì còi báo động. Chúng tôi được lệnh di chuyển nhanh lên bờ để vào hầm trú ẩn (loại nửa chìm, nửa nổi). Nhưng Đại đôi trưởng ra lệnh cho mọi người chạy nhanh lên ẩn ở vào boong ke[2] ở trên đê nên tất cả mọi người đều an toàn. Hôm đó bom B52 rơi trúng hầm mà mọi ngày chúng tôi vẫn ẩn khi có máy bay đến. Cũng rất may bom đánh không trúng cầu, xe qua cầu thông suốt. Hai ngày sau chúng tôi nhận lệnh chuẩn bị đón khách quý qua cầu. Đó là Phó Thủ tướng Đỗ Mười và Thứ trưởng Bộ Giao thông vận tải Dương Bạch Liên đi thăm Đường 1B. Bác Đỗ Mười dừng lại ít phút và tặng cho đơn vị hai tút thuốc lá Xuân Mới. Ngày tiếp theo đơn vị cũng được đón Chủ tịch nước Tôn Đức Thắng qua cầu Đông Trù thăm đơn vị quân đội đóng quân tại Đông Anh.
Ngoài nhiệm vụ đảm bảo an toàn cây cầu thông suốt, theo lịch cứ 4 ngày chúng tôi lại cắt cầu 2 giờ trên ngày để cho tàu, thuyền, sà lan chở lương thực, thực phẩm … xuôi ngược theo dòng sông Đuống. Trong thời gian công tác tại đơn vị, tôi luôn chấp hành và hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao, được tặng nhiều bằng khen, giấy khen của các cấp.
Chủ tịch Quận hội Long Biên Nguyễn Thị Bình
50 năm đã qua đi, nhưng kỷ niệm về Hà Nội 12 ngày ấy vẫn là một nguồn động lực giúp tôi hoàn thành tốt nhiệm vụ của Chủ tịch Hội Cựu TNXP quận Long Biên. Năm 2021- 2022, Quận hội Long Biên và cá nhân tôi được Trung ương Hội Cựu TNXP Việt Nam tặng bằng khen.
Lược ghi theo lời kể của bà Nguyễn Thị Bình
Đồng Sỹ Tiến
[1] Thuộc Đội cầu 3, Bộ Giao thông vận tải
[2] Một loại lô cốt từ thởi kháng chiến chống Pháp
