(Trích Trường ca của Trịnh Ngọc Dự)
Cua chữ A trong trọng điểm ATP phía Tây Quảng Bình trên Đường 20 Quyết thắng. Ảnh tư liệu.
KHÚC IV:
Con đường tuổi hai mươi
1.
Chúng tôi mở vào sâu trong tuyến
bom Mỹ càng dày, lửa đạn ác liệt hơn
dọc con đường đâu cũng là trọng điểm
máy bay gầm rú ngày đêm
Con đường này: đường Hai Mươi Quyết Thắng[1]!
Lứa tuổi hai mươi bạt núi san đồi
Xuyên dãy đá vôi, nối Đông Tây một dải
Cho người đi xẻ dọc Trường Sơn
Nếu con đường thông từ đây sang đấy
sẽ gần hơn cái đích cuối cùng
đường sẽ nối đường đi muôn ngã
ta chọn lối này dẫu khốc liệt hơn!
Ổ bộc phá hàng trăm cân thuốc
lính công binh từ lòng núi mở ra
máy ủi san đá thành ngầm vượt
gỗ làm cầu cho xe băng qua
Không thể tính hàng triệu khối đá
con đường vắt ngang vực thẳm sông dài
không thể tính sức người mở cõi
cho con đường đi tới tương lai
Không thể tính hàng triệu khối đất
con đường xuyên qua vách núi rừng già
năm ngàn người nơi hang thiêng, nước độc
sốt rét rừng tái nhợt màu da…
Chín bảy ngày đêm, một trăm hai lăm cây số
từ Phong Nha tới ngã ba Lùm Bùm
trục đường ngang thứ hai ra tiền tuyến
qua lối này, thẳng tới Sê Pôn
Ai đã đến ngầm Ta Lê, đèo Pu la nhích,
cua chữ A… những trọng điểm anh hùng
Trạ Ang, Cà Roòng…nơi chúng tôi chốt giữ
mấy chục cây số tọa độ bom…
Đây dốc Đồng Tiền, đây dốc Ba Thang
những cung đường đèo lên xuống
giặc muốn chặn con đường từ đầu tuyến
bom na pan chúng thả phát quang
Bom chúng đánh hất tung sườn núi
thành con đê chắn ngang dòng suối
làm nước duềnh ứ ngập con đường
xe không thể chạy và người không thể vượt!
Chúng tôi đào mương thoát nước con đường
suối chảy vào Phong Nha,
qua sông Son ngầu đỏ
con gái làm cọc tiêu cho đoàn xe nhìn rõ
tim con đường,
từng bước mà lên
2.
Suốt mùa mưa rả rích ngày đêm
địch gian hiểm rải bom nổ chậm
qua Trạ Ang, Cà Roòng…
đoàn xe như bò bên vực thẳm
Cuộc đối đầu giữa không lực Hoa Kỳ
với ý chí và lòng quả cảm
mảnh mai cô gái Hà Nam
Nguyễn Thị Liệu[2], người phá bom nổ chậm (2)
Một cây dao rựa, một gói thuốc nổ
đào đất ốp vào bụng trái bom
dây cháy chậm không thể dài hơn
bộc phá nổ và bom cũng nổ
Tám trăm trái bom “bốc” khỏi lòng đường
cứ thế mà qua cung đường “cửa tử”
qua cua chữ A, qua ngầm thác đổ
qua dốc sương mù, qua đèo chênh vênh…
Lần lượt từng xe nổ máy vượt lên
cung đường hiểm, tất cả đều trót lọt
Chúng tôi cầm tay nhau trào nước mắt
Hẹn gặp nhé tiền phương, ngày thắng lợi trở về!
Trịnh Ngọc Dự
(còn nữa)
[1] Tuyến đường 20 Quyết Thắng bắt đầu từ Km 00 ở thôn Phong Nha, bên cạnh dòng sông Son thuộc xã Sơn Trạch, huyện Bố Trạch, Quảng Bình kéo dài đến ngã ba Lùm Bùm thuộc huyện Ăng – Khăm, tỉnh Khăm Muộn của nước bạn Lào là con đường phá thế độc đạo, nối Đông Trường Sơn với Tây trường Sơn, thông xe ngày 31/5/1966.
[2] Nguyễn Thị Liệu (Nguyễn Thị Vân Liệu) Đội TNXP tỉnh Hà Nam: quê thôn Quyển Sơn, xã Thi Sơn, huyện Kim Bảng, tỉnh Hà Nam, có sáng kiến bới đất dưới quả bom nổ chậm đặt mìn phá bom. Chị và đồng đội đã phá được 790 quả. Chị hi sinh ngày 27/5/1968 khi mới 23 tuổi. Ngày 10/4/2001 được Nhà nước truy tặng Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân.
