Địch đánh phá ác liệt các trọng điểm trên Đường 20 Quyết Thắng từ giữa năm 1966. Chỉ riêng tháng 12 năm 1968 tại ATP (cua Chữ A, ngầm Ta Lê, đèo Pu-La-Nhích) đã có gần 200 cán bộ chiến sĩ đã hi sinh … Nhưng ta vẫn mở nhiều đường tránh, đường vòng và vẫn thông xe qua ATP
Cua chữ A trong trọng điểm ATP phía Tây Quảng Bình trên Đường 20 Quyết thắng. Ảnh tư liệu.
56 năm thủa ấy trôi quá nhanh
Nhớ mãi bạn bè thương lắm các anh
B.52 rãi thảm đêm ngày đó
Trúng hầm, Khoái, Tiến[i]… xác tan tành!
Bao đêm “pháo sáng” đã thay trăng
Pháo ta đánh chặn bao “thần sấm”
Hết “pháo sáng” rồi áo em lại trắng bên gành
Địch có ngờ đâu lắm phép màu cộng sản!
Ôi cua Chữ A thành toạ độ lửa[ii]
Trập trùng sườn núi dốc quanh quanh
Mùa mưa lầy sụt mùa khô cháy
Máu chảy đỏ đường…, xe lao nhanh!
Qua cua Chữ A lại Ta Lê, Phu La Nhích
Vẫn bóng em lồng trong bóng anh
Vầng trăng chếch ngang vai áo mỏng
Mong một phút thảnh thơi… lung linh trời xanh!
Chàng trai Lam Hồng, cô em sông Vân núi Thúy
Điệu Cò Lã hòa cùng Ví Giặm quê nhà
Trên đỉnh ATP nơi thép gang cũng chảy
Trung đội Kim Cương tình vẫn mặn mà!
Giờ đứng bên Cà Roòng lại nhớ Chà Là, Ka Tốc
Bên A Ki lại nhớ Lùm Bùm
Tình nghĩa ta không bao giờ khô cạn
Những con đường in tình bạn thủy chung…
Mới đó 56 năm đã trôi nhanh
Nhớ thủa chúng mình “thời hoa lửa” chiến tranh
Hòa bình biên giới trời thăm thẳm
Bên này Đền đài đã dựng tạc hồn anh!
Cua Chữ A nơi đây bạn tôi nằm
ATP rực lửa vẫn thao thức năm canh
Sừng sững anh hùng nao nao hồn nước
Chúng tôi lại về đây thắp nén hương trầm!
Lại hát Quảng Bình quê ta, Bua La Pha – Khăm Muộn
Non nước hữu tình bè bạn ngàn năm
Ôi 56 năm, giờ A Ki ta lại đến
Cà Roòng gọi cua Chữ A… khởi nguồn tình ta bài ca bất tận…
1/3/2022
HỒ BÁ THÂM
[i] Đồng đội TNXP quê Nghi Công, Nghi Lộc, Nghệ An
[ii] Cua Chữ A trên Đường 20 là một trong những điểm hứng nhiều bom đạn Mỹ nhất. Đó là một đoạn đường chạy luồn giữa hai quả ’’núi mẹ” và ’’núi con’’ tạo thành 04 đoạn gấp khúc rất ’’ngặt’’ nối tiếp nhau với chiều dài 2.000m (từ Km7 đến Km9). ính từ ngày 15 tháng 7 năm 1966 đến ngày 21 tháng 02 năm 1973, hầu như chưa có chuyến xe nào qua đây mà không bị bom tọa độ. Trong khoảng thời gian này, Binh trạm 14 đã làm một bản thống kê rất cụ thể: Có 3.020 lần chiếc máy bay (trong đó có 270 lần chiếc B52) đã đến ném bom xuống cua Chữ A với tổng số bom đạn là 20.600 quả bom phá, 790 quả bom nổ, 3.400 loạt bom bi, 160 loạt rốc két, 216 quả bom cháy (ngày cao nhất: 150 lần/chiếc).