Ngày 23/01/2025 Chủ tịch Ủy ban Nhân dân tỉnh Nam Định đã ký Quyết định số 220/QĐ-UNND về việc xếp hạng và cấp bằng di tích cấp tỉnh cho 08 di tích. Trong đó có Địa điểm tưởng niệm TNXP ga Núi Gôi, tổ dân phố Non Gôi, thị trấn Gôi, huyện Vụ Bản.
Ngày 20/8/1966 (5/7/âm lịch), khoảng 4 giờ chiều, tại Ga Gôi một đoàn tàu quân sự vừa chở hàng trăm tấn hàng, chủ yếu là lương thực, vũ khí đạn dược, hóa chất) chuẩn bị vượt trọng điểm cầu Ninh Bình vào tiếp tế cho chiến trường miền Nam thì bất ngờ nhiều tốp máy bay Mỹ ập tới thả bom, bắn tên lửa. Tàu bị trúng bom. Một số toa bốc cháy, hàng hóa vỡ tung tóe. Theo nhiệm vụ đã phân công trước, TNXP C895 do Đại đội trưởng Lê Nguyên Nhung chỉ huy đóng quân tại thôn Phú Thứ nhanh chóng tập trung lực lượng cứu tàu, cứu hàng, bốc dỡ hàng. Người xách nước, gánh nước cùng với đội cứu hỏa dập lửa, chia cắt đám cháy, ngăn chặn không để cháy lan; vác những bao gạo 50, 60 kg, những hòm vũ khí đạn dược 70, 80 kg chạy băng băng hết chuyến này đến chuyến khác…
Lễ cầu siêu những người hi sinh do Tổng Công ty Đường sắt Việt Nam tổ chức ngày 7/8/2024 (4/7 âm lịch) tại khu tưởng niệm TNXP ga Núi Gôi.
Sau 1 giờ, ngọn lửa được dập tắt, phần lớn hàng hóa được chuyển ra khu vực an toàn. Đột nhiên, những thùng hóa ở toa gần đầu máy phát nổ, bốc lửa, khói xanh lam ùn lên, trùm cả toa tàu mù mịt. Toàn bộ lực lượng TNXP C895, công nhân đường sắt khu vực Trình Xuyên, dân quân địa phương dồn vào đó, nhanh chóng dập lửa và đưa những thùng hàng còn chưa bị vỡ ra ngoài. Ngọn lửa nhanh chóng được khống chế, song mùi hóa chất nồng nặc. Nhiều người ngạt thở, mặt mày tái nhợt, nôn mửa, có người ngã khuỵu xuống…
Người này ngã, người khác xông lên, vừa dập lửa, vừa cứu người, cứu hàng. Số người bị nhiễm độc tăng lên chóng mặt, nằm ngồi la liệt trên sân ga. Chị Nguyễn Thị Lan, Phạm Thị Ngần, Nguyễn Thị Kiều (C895) kể lại: Nguyễn Thị Hồng Mùi ngay từ những phút đầu đã vào khu vực nguy hiểm, kéo ra, dìu ra, rồi cõng ra nhiều đồng đội. Như một cán bộ y tế thực thụ, chị vừa làm, vừa hướng dẫn mọi người làm hô hấp nhân tạo, hà hơi tiếp sức cứu sống đồng đội. Như con thoi, ra vào nhiều lần, chị Mùi đã cứu được 20 đồng đội, trong đó có chị Kiều. Thấy còn mấy người cuối cùng nằm gần toa chở hóa chất, chị lại lao vào cõng bạn. Nhưng chị đã kiệt sức, gục xuống, hi sinh khi trên lưng còn cõng một đồng đội to lớn hơn mình. Sau đó có sự hỗ trợ của bộ đội binh chủng hóa học các thùng hóa chất còn lại ra mới đưa được hết khỏi toa tàu và đường tàu được thông suốt.
Trong trận này, 23 cán bộ, chiến sĩ Đại đội 895, công nhân đường sắt và nhân dân địa phương hy sinh anh dũng, 256 người bị thương, bị nhiễm độc. Di chứng của vụ nhiễm chất độc còn kéo dài cho đến nay và nhiều năm sau.
Liệt sĩ Nguyễn Thị Hồng Mùi được truy tặng danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang Nhân dân theo Quyết định 803/QĐ-CTN; Đại đội 895 được phong tặng phong tặng danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang Nhân dân theo Quyết định số 804/QĐ-CTN ngày 25/4/2013. Nhà bia tưởng niệm liệt sĩ các TNXP hi sinh ngày 20/8/1966 được Đoàn TNCS Hồ Chí Minh ngành Đường sắt đã xây dựng tại Ga Gôi năm 1995.
Đồng Sỹ Tiến
