Thời đất nước có chiến tranh, hưởng ứng lời kêu gọi “Đâu cần thanh niên có, đâu khó có thanh niên”, hàng nghìn chàng trai, cô gái trên địa bàn huyện Quảng Ninh, tỉnh Quảng Bình hăng hái lên đường ra trận. Với lực lượng TNXP, họ cùng nhau sống chết xuyên rừng tham gia mở đường Trường Sơn, vận tải vũ khí ra chiến trường, cáng tải thương bệnh binh… Hết chiến tranh, trở về với đời thường, những TNXP ngày ấy mỗi người mỗi hoàn cảnh khác nhau nhưng tất cả đều cùng tâm nguyện xây dựng gia đình, giáo dục con cháu và với ý chí “Lúc trẻ xông pha, về già mẫu mực” đã lan tỏa thành phong trào sản xuất kinh doanh giỏi, xóa đói giảm nghèo, góp phần xây dựng quê hương ngày càng giàu đẹp.
Chủ tịch Hội Cựu TNXP huyện Quảng Ninh Đặng Quốc Trị dẫn chúng tôi đến thăm trang trại tổng hợp của cựu TNXP Nguyễn Mậu Khẻn- 64 tuổi ở thôn Hiển Lộc, xã Duy Ninh. Ra giữa cánh đồng lúa trải dài xanh mượt, trước mắt chúng tôi là cả một vùng đất rộng lớn, giữa là nhà ở với đầy đủ tiện nghi phục vụ đời sống hàng ngày. Phía trước nhà là một dãy 10 chuồng nuôi 200 chim bồ câu; bên trái có 5 hồ nuôi cá nước ngọt diện tích 4 ha với trên 4000 cá trắm cỏ, cá mè, cá đô đang mùa thu hoạch; một dãy chuồng nuôi 150 lợn nái, lợn thịt siêu nạc đang xuất bán; dưới mấy hồ nước có 2600 con vịt đẻ và vịt tơ đang bơi lội, ăn uống, rỉa lông, phía sau nhà là chuồng trâu…
Trại nuôi lợn thịt của hội viên Trần Thị Khương xã Vĩnh Ninh, huyện Quảng ninh
Ông Khẻn chậm rãi cho biết “ Vợ chồng tôi có 3 con trai và một gái út, lúc các con còn nhỏ, hàng ngày chúng tôi chăm bẵm ruộng đồng nhưng gia đình vẫn thuộc diện nghèo đói. Trong thời gian suy nghĩ tìm hướng làm ăn mới, tôi được Hội Cựu TNXP tổ chức cho đi tham quan học hỏi kinh nghiệm làm ăn, đến tháng 2 năm 1994 chúng tôi quyết định ra vùng đất đấu thầu này để lập trang trại. Vốn liếng gia đình không có, vợ chồng vay ngân hàng và xoay mượn trong dân, bà con để thuê máy và người đào đắp các hồ cá, xây dựng các chuồng trại, mua cá giống, lợn giống, bồ câu giống, vịt, trâu bò. Sau mấy năm trả tiền gốc và lãi xong, gia đình bắt đầu có thu nhập. Cứ tưởng trang trại đang ổn định, cho thu nhập cao ngờ đâu trận lũ lịch sử năm 2020 đã cuốn trôi hết 2.200 con vịt đẻ, 12 con lợn, hàng nghìn con cá, trâu chết…, tổng thiệt hại trên 500 triệu đồng. Vợ chồng định buông xuôi, nhưng rồi các đồng đội cựu TNXP đến thăm hỏi, chia sẻ, động viên và với nghị lực, ý chí của cựu TNXP lại thôi thúc; quyết tâm làm lại, tôi tiếp tục mua lợn giống, trâu bò, cá để thả nuôi. Và, đến nay, cơ ngơi trang trại các anh thấy đó. Sau khi trừ mọi chi phí, lãi ròng từ 300 triệu đến 330 triệu đồng/năm”. Cùng với chăm lo xây dựng trang trại, phát triển kinh tế, vợ chồng ông Khẻn chú trọng dạy bảo, giáo dục, uốn nắn các con ngay từ lúc còn nhỏ nên các con của vợ chồng ông bà ngày càng trưởng thành, gia đình hạnh phúc.
Gia trại chăn nuôi tổng hợp(cá, vịt) của hội viên Nguyễn Mậu Khẻn, thôn Hiển Lộc, xã Duy Ninh, huyện Quảng Ninh.
Chúng tôi lại tìm về trang trại tổng hợp của vợ chồng cựu TNXP Trần Văn Doãn (62 tuổi) và Phan Thị Quê (63 tuổi) ở thôn Tả Phan, xã Duy Ninh. Trang trại cũng nằm xa thôn xóm, gần bên kênh Duy- Hàm, ngôi nhà xây khang trang, đủ tiện nghi. Tiếp chúng tôi, ông Doãn giọng khiêm tốn “Gia đình rời làng ra đây lập nghiệp đã 20 năm nay. Cũng như nhiều hộ gia đình khác, những năm đầu vừa khó khăn về nguồn vốn để đầu tư cho trang trại vừa chưa có kinh nghiệm nhưng dần dần chúng tôi được các cấp Hội Nông dân mở lớp tập huấn chuyển giao khoa học kỹ thuật, vừa tham quan, học hỏi thêm kinh nghiệm từ những người có “thâm niên tay nghề chăn nuôi, trồng trọt” nên dần dà trang trại cho thu nhập ổn định. Đầu năm 2024 này, gia đình chi 10 triệu đồng mua cá giống về thả; ngoài ra, nuôi 1.500 con vịt đẻ và trên 1.000 vịt thịt, trồng 0,5 ha sen, nuôi bò, trồng lúa…. Tính ra, mấy năm vừa qua, lãi ròng trên 100 triệu đồng mỗi năm”.
Trong những năm lại đây, nhiều mô hình phát triển kinh tế của cựu TNXP huyện Quảng Ninh cho hiệu quả cao, góp phần xóa đói giảm nghèo ở địa phương, đang được tuyên truyền nhân rộng. Tiêu biểu, ở thị trấn Quán Hàu có tổ hợp nuôi cá lồng và hàu trên sông Nhật Lệ do cựu TNXP Phan Bảy làm tổ trưởng; tại thôn Trúc Ly xã Võ Ninh có cơ sở chế tác trầm hương của vợ chồng cựu TNXP Phạm Thanh Đàn, Lê Thị Thạo và cơ sở chế tác trầm hương của cựu TNXP Hoàng Văn Phòng thu hút nhiều lao động là các cựu TNXP và con em trong thôn. Ở xã Trường Xuân có tổ hợp nuôi ong lấy mật của cựu TNXP Nguyễn Ngọc Lãnh, tổ hợp ươm cây keo giống của ông bà cựu TNXP Dương Văn Hồng và Nguyễn Thị Sương tạo việc làm cho nhiều lao động ở địa phương…
Chủ tịch Đặng Quốc Trị chia sẻ: “Hội Cựu TNXP huyện Quảng Ninh hiện có 4200 hội viên sinh hoạt trong 87 chi hội thuộc 14 hội xã, thị trấn. Nhiều năm qua, huyện hội và hội các cơ sở luôn đẩy mạnh công tác tuyên truyền cuộc vận động “Học tập và làm theo tư tưởng, phong cách Hồ Chí Minh”, phong trào “Lúc trẻ xông pha, về già mẫu mực” đến từng hội viên để khơi dậy tinh thần, phẩm chất không chịu lùi bước của người lính TNXP. Đáng mừng là ý chí, tâm nguyện “Lúc trẻ xông pha, về già mẫu mực” đã ăn sâu vào tâm khảm của mỗi Cựu TNXP nên dẫu mỗi nhà, mỗi gia đình có hoàn cảnh khác nhau nhưng tất cả đều là tấm gương mẫu mực trong cách sống, tình đồng đội, tính nhân ái, không chịu lùi bước trong cung cách làm ăn để con cháu, bà con làng xóm noi theo…”
Phong trào “Lúc trẻ xông pha, về già mẫu mực” ngày càng lan tỏa, nhân rộng trong các chi hội, đến nay, trên địa bàn Quảng Ninh đã có 106 gia trại, trang trại, doanh nghiệp kinh doanh, sản xuất, buôn bán do cựu TNXP làm chủ cho hiệu quả kinh tế cao, tạo việc làm ổn định cho hàng trăm lao động ở địa phương. Với “Nghĩa tình đồng đội” “vui buồn bên nhau” nên những hội viên có hoàn cảnh khó khăn đã và đang được Hội Cựu TNXP các xã và Huyện hội, đồng đội đến thăm hỏi, chia sẻ, động viên và vận động các nguồn vốn hỗ trợ, giúp đỡ tận tình, chu đáo để vươn lên trong cuộc sống.
THÁI TOẢN