Truyện ngắn
Chiến sĩ lái xe Trường Sơn Lê Văn Bạch. Ảnh Hứa Kiểm
Gió Trường Sơn mùa thu vẫn thổi hun hút, mang theo hơi lạnh se sắt và mùi đất đỏ bazan ẩm ướt. Nơi đây, hơn nửa thế kỷ trước, là chiến trường rực lửa và cũng là nơi thanh xuân rực rỡ của bà. Bà cùng đồng đội thuộc đơn vị TNXP C447 đã ngày đêm bám trụ, không quản bom đạn, mở đường và vận chuyển hàng hóa vào tiền tuyến. Trong tâm trí bà, hình ảnh người lính lái xe năm nào vẫn còn nguyên vẹn, trọn vẹn như một thước phim quay chậm, gói gọn cả một thời tuổi trẻ anh hùng, đầy lý tưởng và tình yêu trên cung đường huyền thoại.
Năm ấy, Mai vừa tròn mười tám, độ tuổi căng tràn sức sống và khát khao cống hiến. Mang trong tim tiếng gọi thiêng liêng của Tổ quốc, cô gái trẻ xung phong gia nhập đơn vị TNXP, xếp bút nghiên lên đường hành quân vào Trường Sơn. Dọc đường, những hố bom Mỹ cày xới đất đai như vết thương loang lổ, không bao giờ lành trên thân thể Mẹ Việt Nam. Đặc biệt, khi đi qua Nghệ An, Hà Tĩnh rồi đến Quảng Bình, sự tàn phá của bom đạn càng trở nên ác liệt, đôi khi họ phải nằm rạp xuống đường để tránh những đợt oanh tạc bất ngờ. Con đường Trường Sơn, không chỉ là đường mòn Hồ Chí Minh, mà còn là một dòng máu nóng chảy giữa rừng già, cõng trên mình hàng vạn tấn hàng hóa, đạn dược, và cả những trái tim nhiệt huyết. Giữa cái khốc liệt của bom đạn, giữa những trận mưa rừng bất chợt và nắng cháy khô người, Mai và đơn vị vẫn kiên cường bám trụ, chấp nhận đánh đổi tuổi trẻ lấy hòa bình.
Vào một chiều cuối thu, cơn mưa rừng đổ xuống như trút nước, kéo theo lũ quét. Con suối hiền hòa ngày nào bỗng “nổi cơn giận dữ,” nước đục ngầu cuộn xiết, mang theo cành cây và đá sỏi, cuốn trôi tất cả. Phía bên kia bờ, một đoàn xe tải nặng trĩu hàng phải dừng lại sát sườn dốc vì bom Mỹ vừa cày nát mặt đường, tạo thành một miệng hố sâu, rộng như một miệng hố tử thần. Liên lạc Bình hối hả thông báo: Tiểu đội Mai phải lập tức lên tuyến san lấp gấp, phải thông đường bằng mọi giá để đoàn xe kịp vào chiến trường.
Trong đoàn xe đang kẹt lại có anh Hòa, lái chiếc xe Zin ba cầu. Hòa cùng quê với Mai, là người lính gan dạ nhưng cũng rất đôn hậu. Dáng người anh gầy gò, nước da sạm đen vì nắng gió và khói bụi Trường Sơn, miệng lúc nào cũng ngậm điếu thuốc như để xua đi sự căng thẳng, cô đơn. Chiếc xe của anh đang mắc kẹt ngay sát mép hố bom, chênh vênh và nguy hiểm.
Không chút chần chừ, Mai cùng hai cô bạn trong tiểu đội nhanh nhẹn lao vào. Họ phải làm việc gấp đôi công suất, chèn bánh xe bằng đá, lấy những thân cây to khỏe làm đòn bẩy. Đất đỏ bazan nhão nhoét, bùn lầy bắn tung tóe, thấm đẫm chiếc áo xanh tình nguyện, nhưng không làm họ nao núng. Nào hò dô… dô…
Một… hai… ba…!
Tiếng rồ ga mạnh mẽ, kết hợp với sức người đồng lòng, chiếc xe Zin nghiến kèn kẹt, bật khỏi miệng hố một cách dũng mãnh, tiếp tục hành trình. Hòa nhảy vội ra khỏi buồng lái, nụ cười rạng rỡ, vội chìa bàn tay lấm lem dầu mỡ ra cảm ơn các cô: “Nếu không có các cô TNXP, hôm nay tôi và chuyến hàng này có lẽ đã làm mồi cho bom Mỹ rồi. Các cô chính là những vị thần giữ đường của chúng tôi.”
Mai lau vội vệt bùn trên má, nhỏ nhẹ đáp: “Đó là nhiệm vụ, là trách nhiệm của chúng em mà, anh! Khi nào anh trở ra, nhớ ghé qua đơn vị chúng em chơi nhé! Cả tiểu đội sẽ rất vui.” Lời mời tuy giản dị nhưng chứa đựng một chút rung động thầm kín, thắp lên niềm hy vọng mong manh về một điều gì đó đẹp đẽ hơn bom đạn giữa chiến trường.
Sau chuyến xe định mệnh ấy, mối giao duyên nhỏ bé giữa họ bắt đầu nảy nở. Mỗi lần đi qua cung đường do đơn vị Mai phụ trách, Hòa đều cố gắng dừng lại dăm ba phút. Giữa nơi bom rơi đạn nổ, cái sống cái chết chỉ cách nhau trong gang tấc, họ vẫn dành cho nhau những giây phút bình yên hiếm hoi, trao đổi vài câu hỏi thăm, động viên. Khi thì gói thuốc lá anh để dành được, khi thì nải chuối rừng chín rụng từ đâu đó, những món quà nhỏ bé nhưng ấm áp tình người, tình đồng chí. Chiếc xe đi rồi khuất sau triền đồi, sau những dốc và khúc cua nguy hiểm, nhưng để lại cho Mai nỗi mong chờ tha thiết, niềm hy vọng âm ỉ, và cả sự lo âu thường trực dõi theo mỗi chuyến xe của anh. Cô hiểu, mỗi lần anh đi là một lần đánh cược với số phận.
Rồi một đêm Trường Sơn lại chìm trong lửa đạn và bóng tối. Không trăng, chỉ có pháo sáng giăng mắc, treo lơ lửng khắp cung đường như những bóng ma trắng. Tiếng máy bay địch gầm rít, tiếng bom nổ, rocket xé toạc không khí và đất đá. Mai cùng tiểu đội lại ào lên mặt đường san lấp hố bom mới. Bất ngờ, một quả bom bi rơi sát mép đường, chỉ cách vị trí của Mai vài bước chân. Cùng lúc ấy, xe của Hòa vừa lao tới. Anh phanh gấp, không kịp nghĩ suy, bản năng chiến đấu và tình cảm thôi thúc, liền đạp cửa lao ra khỏi buồng lái, kéo mạnh Mai ra sát ta luy đá.
ẦM!
Bom nổ. Sóng xung kích khủng khiếp hất tung cả hai, đất đá bụi mù che kín. Không khí đặc quánh mùi khét của thuốc súng và đất cháy.
Khi tỉnh lại, Mai hoảng hốt thấy một vệt máu loang dần trên ngực áo Hòa, nơi anh vừa bị thương do mảnh bom văng vào. Anh nở nụ cười trấn an, yếu ớt nhưng vẫn giữ được sự cương nghị của người lính: “Em không sao là tốt rồi! Mảnh bom chỉ sượt qua vai anh thôi. Còn xe của anh… chắc bị trúng nặng rồi, chuyến hàng có lẽ phải chờ tiếp viện.”
Mai xiết chặt tay anh, nước mắt bắt đầu chực trào ra, run giọng: “Chắc là không việc gì đâu anh! Anh đừng nói nữa, để em gọi y tá…”
Hòa nhìn Mai. Ánh mắt anh, giữa đêm Trường Sơn lạnh lẽo và hỗn loạn, bỗng bừng lên một nguồn sáng ấm áp lạ lùng, như một lời hứa vô hình, một lời khẳng định về sự sống và tình yêu. Rồi anh ngất lịm đi.
Khi tỉnh dậy, Hòa thấy mình đang nằm trên giường bệnh của Trạm điều trị 27, trạm xá dã chiến được đặt sâu trong hang đá. Cạnh giường là cô y tá mặc áo trắng, đang tiêm thuốc cho một chiến sĩ khác.
“Cô ơi, đây là đâu? Ai đã đưa tôi vào đây?”
“Đây là Trạm điều trị 27, anh ạ. Tối qua, các cô TNXP đã đưa anh vào đây. Anh yên tâm nghỉ ngơi, vết thương không quá nghiêm trọng,” cô y tá dịu dàng đáp.
Sau một lúc chìm vào suy nghĩ, nhớ lại khoảnh khắc cứu Mai và ánh mắt của cô, Hòa bỗng sực tỉnh khi thấy Mai bước vào, vẻ mặt vẫn còn lo lắng và xúc động.
“Anh Hòa, anh suy nghĩ gì thế?”
“Anh tự nhiên thấy nhớ quê hương em ạ!” Hòa khẽ nói, ánh mắt nhìn ra ngoài cửa sổ nhỏ, nơi ánh trăng đang phản chiếu lấp lánh trên dòng suối. “Quê ta đẹp và thơ mộng, em có nhận thấy không? Này nhé, cứ nhìn dòng suối lấp lánh ánh trăng kia, anh lại tưởng như dòng sông quê nhà, hai bên là những rặng tre xanh in bóng. Tối đến, sân đình, mái chùa đầy ắp tiếng nô đùa của trẻ con, mùi rơm rạ, mùi đất mới… Quê hương đã sinh ra chúng mình, và giờ đây, quê hương lại là niềm tin, là sức mạnh, là lý do để chúng mình chiến đấu, chiến thắng kẻ thù.”
“Kể ra anh phải là thi sĩ mới phải,” Mai mỉm cười trìu mến. “Với tâm hồn lãng mạn này, nếu được đi học ngoài Bắc, có khi anh đã trở thành nhà thơ rồi cũng nên.”
Mai nhìn anh, ánh mắt đầy sự quan tâm: “Ở đây anh có buồn không? Mọi người có chăm sóc anh tốt không?”
Hòa nắm lấy tay cô, ánh mắt sâu thẳm: “Buồn thì không, chỉ có nhớ quê, nhớ nhà! Nhưng… bên anh đã có em rồi, anh cảm thấy rất yên lòng! Thế em có nhớ quê không?”
Mai khẽ nũng nịu, tựa đầu vào vai anh, cảm nhận hơi ấm từ người anh: “Sao lại không hở anh! Em nhớ nhà, nhớ cả những ước mơ dang dở… Chỉ mong chiến tranh kết thúc sớm.” Rồi cô ngước lên hỏi, giọng đầy mong đợi: “Bao giờ anh trở lại đơn vị?”
“Chắc có lẽ hơn tuần nữa anh sẽ xuất viện, bác sĩ bảo thế! Anh phải trở lại với chiếc vô lăng ngay thôi.”
“Vậy khi anh trở về đơn vị và tiếp tục với những chuyến hàng, anh có nhớ em không?” Mai hỏi, giọng nói mang theo một lời hẹn ước, một lời níu giữ nhỏ bé.
“Nhớ chứ! Không chỉ nhớ đâu, mà còn phải qua đơn vị em để báo tin an toàn nữa chứ! Em là động lực để anh vượt qua mỗi cung đường,” Hòa dịu dàng đáp, xiết nhẹ tay cô.
Hai người còn nói với nhau rất nhiều về những dự định và ước mơ giản dị: về một tương lai tươi sáng, về một mái ấm gia đình nhỏ với căn nhà lợp ngói đỏ, có tiếng trẻ thơ và tiếng xe tải đã xếp vào kho. Hòa nắm tay Mai, mái tóc óng mượt của cô khẽ chạm vào má anh. Anh đưa tay vuốt nhẹ những sợi tóc mềm mại xõa trước trán cô, như một lời thề nguyện không lời.
Ngoài kia, ông trăng vẫn lững lờ trên cao, rọi từng tia sáng bạc qua kẽ lá. Đêm Trường Sơn về khuya im ắng lạ thường, chỉ còn tiếng suối róc rách và ánh trăng như đang lặng lẽ chứng kiến tình yêu vừa chớm nở của đôi bạn trẻ, một tình yêu nảy mầm giữa bom đạn và lửa khói, mạnh mẽ hơn cả chiến tranh.
Bùi Hoằng
Cựu TNXP Thanh Hóa
