Thể theo nguyện vọng của các cựu chuyên gia Việt Nam giúp Cách mạng Campuchia, những đồng chí đã trên 80 tuổi đời, 60 tuổi Đảng, đã hoạt động, chiến đấu trên các chiến trường thời chống thực dân Pháp, đế quốc Mỹ, chống quân bành trướng biên giới và cuối cùng là chiến đấu giúp bạn Campuchia tiêu diệt chế độ diệt chủng Pôn Pốt, hồi sinh dân tộc và hồi sinh Đảng Nhân dân Cách mạng Campuchia chân chính, ngày 07/01/2021, Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam đã tổ chức lễ tiếp nhận Huân chương Sao vàng của Đảng, Nhà nước trao tặng lực lượng chuyên gia giúp Cách mạng Campuchia thời kỳ 1979 – 1989 và các kỷ vật thấm đẫm nghĩa tình quốc tế trong sáng Việt Nam – Campuchia của các chuyên gia đưa vào trưng bày tại Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam. Việc này thể hiện tâm nguyện, lòng tin tưởng và trung thành tuyệt đối của các đảng viên cao niên đối với Đảng Cộng sản Việt Nam, chào mừng Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng quang vinh. Trong dịp này, tôi rất vinh dự được trao tặng vào Bảo tàng hai kỷ vật đã in đậm vào trái tim tôi từ thời trai trẻ trong lực lượng TNXP đến giai đoạn cuối đời, để vượt lên mọi gian truân, nguy hiểm, phấn đấu hoàn thành và hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ khi Tổ quốc cần, Đảng giao.
Tác giả bài viết trao kỷ vật cho đại diện Viện Bảo tàng Lịch sử quân sự Việt Nam
Kỷ vật thứ nhất là chiếc Hăng gô mãi còn nồng ấm tấm lòng Tư lệnh kiêm Chính ủy Quân khu 5 Chu Huy Mân với lực lượng TNXP.
Sau đợt hoạt động thắng lợi của Đội TNXP vũ trang khu 5 vào thành phố Đà Nẵng trở về, tôi được đồng chí Chu Huy Mân cho vào báo cáo, nhưng thật ra là để thưởng tôi một bữa “chiêu đãi cấp tiểu táo”, chứ chiến công của Đội TNXP vũ trang lập được thì đồng chí Tư lệnh đã được cơ sở báo cáo trước rồi. Sau bữa chiêu đãi, Thủ trưởng trao cho tôi một chiếc Hăng gô, bên trong đựng đầy các món ăn ngon nhất và dặn tôi mang về thưởng cho mấy đồng chí ở nhà. Lúc đầu tôi chưa hiểu hết ý nghĩa sâu xa, chỉ biết đây là tấm lòng của Chính ủy yêu quý mấy chiến sĩ hôm nay không đến được. Sau này tôi mới thấm thía cách Chính ủy khuyên bảo giáo dục chúng tôi, mỗi khi lập được chiến công thì phải khiêm tốn và biết ơn công lao của cả tập thể, đồng đội… chứ không phải chỉ có riêng mình. Lời dặn đó của Tư lệnh kiêm Chính ủy cho mãi đến hôm nay vẫn còn thấm thía khi tôi nhìn đến chiếc Hăng gô này.
Kỷ vật thứ hai là chiếc võng dù. Chiếc võng là hàng quân trang, quân dụng của Liên Xô, viện trợ cho quân giải phóng miền Nam chiến đấu chống Mỹ cứu nước. Chiếc võng đã cùng tôi “đi B” hành quân bộ 3 tháng trời từ cầu Hàm Rồng – Thanh Hóa vào căn cứ Khu ủy Khu 5 và “thay trời làm màn, thay đất làm chiếu” giúp tôi hoàn thành trọng trách Tổng chỉ huy các Đội TNXP vũ trang Khu 5, hoạt động trên chiến trường Tây Nguyên. Rồi tiếp tục gắn bó với tôi trên cương vị Trưởng ban Quân sự Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh, trực tiếp chỉ đạo lực lượng TNXP tham gia chiến đấu chống quân bành trướng Biên giới phía Bắc và chống bè lũ Pôn Pốt ở Biên giới Tây Nam. Cuối cùng, đã giúp tôi làm tròn nghĩa vụ quốc tế Đảng giao trên cương vị Trưởng đoàn chuyên gia Kiểm tra Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam giúp bạn hồi sinh Đảng Nhân dân Cách mạng Campuchia chân chính, hồi sinh Dân tộc Khơ Me trên đống tro tàn của bè lũ diệt chủng Pôn Pốt. Chiếc võng đã từng được đồng chí Sạy Pu Thoong, Thường trực Bộ Chính trị, Chủ tịch Ủy ban Kiểm tra Trung ương Đảng Nhân dân Cách mạng Campuchia nhiều lần dùng những khi tranh thủ thời gian gặp tôi để trao đổi (bằng tiếng Việt không qua phiên dịch) về những vấn đề nghiêm mật, nhất là tìm giải pháp phát hiện và xử lý thật nghiêm khắc nhưng rất nhân văn các phần tử tàn quân Pôn Pốt đang âm mưu cài cắm, hòng chui sâu, leo cao vào nội bộ Đảng Nhân dân Cách mạng Campuchia và nội bộ chính quyền non trẻ của Chính phủ Hoàng gia Campuchia. Cũng trên chiếc võng này, đồng chí Sạy Pu Thoong đã thốt lên một câu nói tận đáy lòng về công ơn sâu nặng đối với Việt Nam: “Tội ác của bọn diệt chủng Pôn Pốt là trời không dung, đất không tha. Nhưng có thể đến lúc nào đó cũng phải gác lại một bên để tiến về phía trước. Song, đối với công ơn, ân nghĩa của Đảng, Chính phủ, nhân dân Việt Nam, trong đó có quân tình nguyện, lực lượng chuyên gia Dân, Chính, Đảng Việt Nam thì Đảng, Chính phủ và nhân dân Campuchia chúng tôi đời đời phải nhớ mãi“.
Nguyễn Anh Liên
