Nhiều người thường lầm tưởng bàn tay yếu, tê bì hoặc cầm nắm khó là do “làm việc nhiều” hay “tuổi tác”. Tuy nhiên, teo cơ bàn tay kèm theo tê bì là dấu hiệu cảnh báo rõ ràng về việc dây thần kinh đang bị chèn ép và khí huyết nuôi dưỡng gân cơ đã cạn kiệt. Đáng chú ý, bên cạnh hội chứng ống cổ tay đã được biết đến rộng rãi, hội chứng kênh Guyon (Guyon’s cannal syndrome) được biết đến như một bệnh chèn ép dây thần kinh trụ ở cổ tay. Kênh Guyon là một kênh chạy dọc mép dưới của bàn tay về phía ngón út của bàn tay. Tại đây, dây thần kinh dây trụ đi vào kênh Guyon cùng với động mạch trụ. Ở giữa kênh dây thần kinh trụ tách ra thành hai nhánh: 1) nhánh nông – sau khi tách nhánh chi phối cho cơ gan tay ngắn (palmaris brevis) sẽ chi phối cảm giác ngón IV, V; 2) nhánh sâu (vận động) tách ra một nhánh chi phối cho cơ ở ô mô út rồi đi vòng ra phía ngoài chi phối cho các cơ giun, cơ liên cốt mu tay, gan tay và nhánh tận cùng chi phối cho cơ liên cốt mu tay I. Khi dây thần kinh trụ bị chèn ép tại kênh Guyon sẽ gây các biểu hiện tê tay và teo cơ trên lâm sàng tùy theo vị trí bị chèn ép.lại âm thầm hủy hoại bàn tay. Khi kênh này bị tổn thương, các cơ ở mô út sẽ teo dần, ngón út và ngón áp út mất cảm giác, khiến bàn tay yếu đi thấy rõ. Nhiều bệnh nhân chỉ nhận ra vấn đề khi không còn cầm chắc nổi đôi đũa hay nắm chặt được vật dụng đơn giản.
Hình ảnh các vùng tổn thương của dây thần kinh trụ ở cổ tay
Lý giải từ Đông y: Cơ thể đang “kêu cứu”
Trong y học cổ truyền, hiện tượng tê bì và teo cơ này được xếp vào chứng “Tý”, nghĩa là khí huyết bị ứ trệ, kinh lạc tắc nghẽn, dẫn đến việc gân cơ không được nuôi dưỡng đầy đủ. Đây không chỉ là một bệnh lý ngoại vi mà là tiếng chuông cảnh báo sự suy yếu từ gốc rễ của các tạng Can, Tỳ và Thận.
Cụ thể, Can huyết hư sẽ khiến gân cơ không được tưới nhuận, dẫn đến tình trạng teo hoặc co rút. Tỳ khí hư khiến cơ nhục mất sinh dưỡng, làm bàn tay yếu mỏi. Thận tinh suy sẽ khiến tủy xương và thần kinh không vững, sinh ra các chứng tê liệt và run yếu. Như vậy, việc teo cơ bàn tay là một dấu hiệu suy yếu toàn diện từ bên trong cơ thể.
Giải pháp chuyên sâu: Huyền châm kết hợp cứu ngải
Việc điều trị bằng thuốc giảm đau hay nẹp cổ tay chỉ là “chữa ngọn”. Đông y đi sâu vào nguyên tắc khai thông, bổ dưỡng và phục hồi để điều trị tận gốc. Phương pháp Huyền châm kết hợp cứu ngải là giải pháp hiệu quả cho chứng bệnh này.
Huyền châm được dùng để giải phóng khí trệ và phục hồi dẫn truyền thần kinh tại các huyệt vị quan trọng như Hợp Cốc (giảm tê tay), Dương Trì, Thủ Tam Lý (phục hồi gân cơ) và Thiếu Hải, Thông Lý (điều hòa Tâm – Can – Thận). Việc kết hợp Cứu ngải giúp đưa hơi ấm thấm sâu vào huyệt, ôn thông kinh lạc, bồi bổ khí huyết cho vùng bàn tay bị teo yếu. Nhiều người bệnh đã cảm nhận được sự thay đổi rõ rệt chỉ sau vài buổi trị liệu: tê bớt dần, lực bàn tay chắc hơn và không còn bị rơi đồ vô cớ.
Bí quyết tự chăm sóc và phòng ngừa tại nhà
Để hỗ trợ điều trị và phòng ngừa bệnh tái phát, người bệnh cần tự chăm sóc tại nhà một cách khoa học. Nên thường xuyên tập các động tác nắm – xòe bàn tay, bóp bóng mềm, và xoay cổ tay mỗi ngày để tăng cường sức mạnh và sự linh hoạt.
Chế độ dinh dưỡng cũng đóng vai trò quan trọng. Cần bổ sung các thực phẩm giúp nuôi dưỡng thần kinh như đậu đen, kỷ tử, hạt óc chó và các loại cá béo. Đồng thời, việc giữ tinh thần thoải mái, ngủ đủ giấc là yếu tố then chốt để Can huyết được phục hồi và duy trì sự cân bằng khí huyết toàn thân. Quan trọng nhất là cần điều trị sớm ngay khi phát hiện dấu hiệu tê bì hoặc teo cơ, không nên chờ đến khi bàn tay mất hết lực mới tìm đến sự can thiệp y tế.
Theo Tiến Phương Tinh Hoa Đông Y
