Ngày 6/5/2021, UBND tỉnh Thanh Hóa đã có Quyết định số 1459/QĐ-UBND xác nhận phiên hiệu TNXP đối với 18 đội Thanh niên tình nguyện (TNTN) khắc phục hậu quả chiến tranh và xây dựng kinh tế do Ủy ban hành chính tỉnh (nay là UBND tỉnh) thành lập trong giai đoạn 1976 – 1981. Các đội TNTN này mang phiên hiệu từ 4212 đến 4229. Năm 2020 Chủ tịch UBND tỉnh cũng đã có Quyết định xác nhận phiên hiệu đối với 11 đội TNTN thành lập trước 30/4/1975 mang phiên hiệu từ 4201 đến 4211 và 4 đội Hàm Rồng 1, 2, 3, 4 thành lập năm 1986.
Trong 2 cuộc kháng chiến chống Pháp và Mỹ, tỉnh Thanh Hoá có 7,5 vạn TNXP đều thuộc các đơn vị có phiên hiệu do Trung ương Đoàn công nhận. Từ 1973 các đội TNXP địa phương (TNTN) do Chủ tịch UBND tỉnh quyết định thành lập để phục vụ nhiệm vụ chính trị của tỉnh và khắc phục hậu quả chiến tranh phá hoại, gắn kinh tế với quốc phòng. Các đội TNTN đều tổ chức theo mô hình TNXP tập trung chống Mỹ cứu nước, giao cho Đoàn TNCSHCM cùng các ngành được phân bổ số TNTN-TNXK chịu trách nhiệm. Dưới đội có các đại đội (C), dưới các đại đội có các tiểu đội. Các đại đội có giáo viên văn hoá cấp 1, cấp 2 dạy văn hóa cho TNXP. Thời gian một nhiệm kỳ 3 năm lao động nghĩa vụ được hạch toán để cấp phát bằng các trang thiết bị và sinh hoạt mỗi chiến sỹ 32 đồng 5 hào/tháng và 5 đồng phát trực tiếp cho chiến sỹ tiêu vặt. Các đội TNTN lấy phiên hiệu có 4 chữ số từ Đội 4201 đến Đội 4229, trong đó số 42 là con số kỷ niệm 42 năm ngày thành lập Đoàn (1931-1973). Thời gian tập trung là 3 năm. Có 4 Đội do Tỉnh đoàn quản lý, còn lại thuộc các ngành Giao thông vận tải, Nông nghiệp, Thủy lợi, xây dựng, Muối, Thủy sản.
Nhiệm vụ các đội là khắc phục hậu quả chiến tranh, khôi phục phát triển kinh tế gắn với nhiệm vụ sẵn sàng chiến đấu ở miền núi, vùng biên giới, vùng biển, vùng sâu vùng xa, mở mang cải tạo đồng muối, làm thuỷ lợi, mở đường 217 (Hồi Xuân –Tén Tằn), trồng luồng, trồng cây cánh kiến, xây dựng kinh tế ở Đắk Lắk…
Năm 2008, Hội Cựu TNXP tỉnh Thanh hóa khoá I đã báo cáo lãnh đạo tỉnh và Trung ương Hội nguyện vọng gia nhập Hội của anh chị em TNTN. Được sự đồng ý của Trung ương Hội, Hội Cựu TNXP tỉnh khóa I đã kết nạp anh chị em TNTN vào sinh hoạt Hội.
Như vậy sau hơn 10 năm làm thủ tục, tìm kiếm tài liệu và các nhân chứng sống, Hội Cựu TNXP phối hợp với Tỉnh đoàn đã đề nghị Sở Nội vụ trình Chủ tịch UBND tỉnh xác nhận phiên hiệu TNXP cho tổng số 33 đội Thanh niên tình nguyện khắc phục hậu quả chiến tranh và xây dựng kinh tế theo Thông tư 18/2014-BNV của Bộ Nội vụ. Đây là kết quả rất đáng phấn khởi cho Hội Cựu TNXP nói chung và các đội viên TNXP thuộc 33 đội TNXP nói riêng.
Những tháng đầu năm 2021, Hội Cựu TNXP tỉnh đã tiến hành tổ chức rà soát các đội viên TNXP thuộc 11 đội TNXP từ 4201 đến 4211 thành lập trước 30/4/1975 với số lượng trên 9 nghìn đội viên; phối hợp với các ban ngành chức năng, đặc biệt là ngành Nội vụ triển khai làm hồ sơ, thủ tục đề nghị UBND tỉnh giải quyết chế độ cho các đội viên TNXP thuộc 11 đội thành lập trước 30/4/1975 theo Quyết định 40/2011/QĐ-TTg ngày 27/7/2011 của Thủ tướng Chính phủ.
Trong thời gian tới, Hội Cựu TNXP tỉnh sẽ có kế hoạch tiếp tục chỉ đạo các hội viên tổ chức rà soát kiểm tra các đội viên thuộc 22 đội còn lại thành lập sau 30/4/1975 để báo cáo Sở Nội vụ, UBND tỉnh đề nghị Thủ tướng Chính phủ giải quyết chế độ cho số đội viên theo Quyết định 62/2011/QĐ-TTg ngày 9/11/2011 của Thủ tướng Chính phủ.
Nguyễn Hiền
