Kính thưa các đồng chí đại biểu!
Hôm nay, tôi rất phấn khởi được về tham dự Hội thảo rất quan trọng và đầy ý nghĩa này. Thay mặt Đoàn Chủ tịch Trung ương Hội Cựu TNXP Việt Nam, tôi hoan nghênh tinh thần quyết tâm tổ chức Hội thảo của Ban Tuyên giáo tỉnh ủy Lạng Sơn và Ban Liên lạc Cựu TNXP Chiến khu Việt Bắc, đồng thời đánh giá cao sáng kiến của Tỉnh hội Cựu TNXP tỉnh Lạng Sơn. Xin chúc cuộc Hội thảo thành công tốt đẹp!
Thưa các đồng chí, thưa đồng đội!
Chỉ sau 8 tháng thành lập Đội TNXP đầu tiên tại Núi Hồng, (Đại Từ, Thái Nguyên), Bác Hồ đã đến thăm và nói chuyện với các đội viên Liên đội TNXP 312 đang làm cầu Nà Cù, xã Nà Tu, huyện Bạch Thông, tỉnh Bắc Kan; tại đây Bác đã tặng TNXP 4 câu thơ “Không có việc gì khó/ Chỉ sợ lòng không bền/ Đào núi và lấp biển/ Quyết chí ắt làm nên”. Thơ Bác đã đi vào lịch sử, như là một huyền thoại và mãi mãi trường tồn với tháng năm; trở thành phương châm hành động không chỉ cho lực lượng TNXP mà còn là phương châm sống cống hiến của các thế hệ trẻ và của tất cả chúng ta.
Bảy mươi năm qua là trang sử và truyền thống hơn cả vàng cả ngọc của lực lượng TNXP Việt Nam. “Bảy mươi năm đất nước Rồng Tiên ta có được/ Hơn sáu lăm vạn gái trai lên đường bao điều mơ ước/ Gương dũng sĩ, anh hùng khắp trận tuyến xông pha/ Yêu biết mấy Núi Hồng là một bản anh hùng ca” (Diễn ca Núi Hồng).
Chủ tịch Hội Cựu TNXP Việt Nam Vũ Trọng Kim tặng Diễn ca Núi Hồng
cho Trưởng ban Tuyên giáo Tỉnh ủy Lạng Sơn Phùng Quang Hội
Theo lời Bác Hồ dạy: “…thà hy sinh tất cả, nhất định không chịu mất nước…”[1], TNXP đã không ngại khó khăn gian khổ, nguyện một lòng một dạ theo Đảng, theo Bác Hồ làm cách mạng đến cùng. TNXP đã góp phần lập nên những chiến công trên chiến dịch Biên giới, chiến dịch Điện Biên Phủ; đi suốt cuộc trường chinh của dân tộc chống thực dân Pháp, đế quốc Mỹ xâm lược, bọn bành trướng xâm phạm Tổ quốc ta ở biên giới phía Nam, phía Bắc; giúp cách mạng Campuchia và Lào và góp phần xây dựng phát triển kinh tế nước nhà. Tham gia lực lượng TNXP, cả nước có hơn 65 vạn người, trong đó có trên 31 vạn nữ TNXP, 6.735 người là liệt sĩ, 40.451 người là thương binh, 14.673 người nhiễm chất độc da cam/dioxin; và còn nhiều trường hợp đang tìm tiếm, xác định danh tính. Nhắc tới điều này chúng đau nhói trong tim, nhưng vô cùng tự hào với những tấm gương anh hùng, dũng cảm của biết bao nhiêu đồng chí Bộ đội Cụ Hồ, TNXP và đồng bào ta trên các trận tuyến, chung một chiến hào. “Khoét núi ngủ hầm/ Mưa dầm cơm vắt/ Máu trộn bùn non/ Gan không núng/ Chí không mòn…”[2]. Tôi đã mạo muội đưa lời thơ ấy vào trong bài hát ATK – Bản Anh hùng ca, (Nhạc sĩ Vũ Thiết và Nhạc sĩ Nguyễn Văn Hiên đã phổ nhạc). Thật tự hào, như lời nhận xét của Đại tướng Võ Nguyên Giáp: “Tôi coi Thanh niên xung phong như là Bộ đội vì trong phẩm chất của Thanh niên xung phong có phẩm chất của Bộ đội Cụ Hồ”.
4 câu thơ đó của Bác Hồ như lời sấm truyền, lời hịch núi sông, kêu gọi con Dân nước Việt lên đường bảo vệ non sông và xây dựng đất nước hùng cường, thịnh vượng. Các bài tham luận chúng ta đã nghe rất đầy đủ, cụ thể và ý nghĩa sâu sắc. Ở đây tôi muốn nói về Thơ. Nhà thơ lớn Tố Hữu là học trò, là người luôn bên cạnh Người lãnh tụ vĩ đại Hồ Chí Minh, đã song hành sự chỉ đạo tài tình của Bác với những lời thơ tâm huyết của mình trên từng bước đường cách mạng. Sau đây tôi xin trình bày mấy lời thơ của ông mà tôi tâm đắc.
“Chín năm làm một Điện Biên
Nên vành hoa đỏ nên thiêng sử vàng…”
(Trích trong bài thơ Hoan hô Chiến sĩ Điện Biên)
Và vui mừng quá trước thăng lợi vĩ đại của dân tộc ta, Tố Hữu đã khắc họa trong bài thơ Ta đi tới những hình ảnh và con người yêu lắm, đẹp tuyệt vời:
“Đường ta rộng thênh thang tám thước
Đường Bắc Sơn, Đình Cả, Thái Nguyên
Đường lên Tây Bắc, đường xuống Điện Biên
Đường Cách mạng dài theo kháng chiến…
Đến hôm nay đường xuôi về biển
Mới tinh khôi màu đất đỏ tươi…”
… “Chào Xuân đẹp có gì vui đấy
Hỡi em yêu mà má em đỏ dậy
Như buổi đầu hò hẹn say mê
Anh nắm tay em sôi nỗi vụng về.
…Mà nói vậy, Trái tim anh đó
Rất chân thật chia ba phần tươi đỏ
Anh dành riêng cho Đảng phần nhiều
Phần cho thơ và phần để em yêu
Em xấu hổ: “Thế cũng nhiều anh nhỉ!”
Thế rồi, tất cả họ đã sẵn sàng, theo phong trào “Ba Sẵn Sàng” và “ Năm Xung phong” lên đường, xông ra tiền tuyến.
…Một chuyến tàu chuyển bánh đi xa
Tiếng xình xịch chạy dọc đường Nam bộ…
…Ai vô đó nói với đồng bào đồng chí
Nói với Nửa – Việt Nam yêu quý
Rằng: Nước ta là của chúng ta
Nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa
Chúng ta, con một cha, nhà một nóc
Thịt với xương tim óc nối liền…”
(Trích trong bài thơ Bài ca mùa xuân 1961)
Tinh thần dân tộc ta anh hùng là vậy. Bác Hồ đã dạy: “Nước Việt Nam là một, dân tộc Việt Nam là một, sông có thể cạn, núi có thể mòn, song chân lý ấy không bao giờ thay đổi”. Đáp lời Bác Hồ dạy, đồng bào ta đã thề rằng: “Dù ai nói ngã nói nghiêng/ Lòng ta vần vững như kiền ba chân/ Dù ai rào dậu ngăn sân/ Lòng ta vẫn giữ là dân Cụ Hồ”[3].
Qua thực tiễn cách mạng của dân tộc ta, 4 câu thơ Bác Hồ luôn là phương hướng tiến lên cho TNXP và cho các thế hệ thanh niên và mỗi người dân yêu nước. Tố Hữu đã bật ra lời thơ mạnh mẻ:
“Ta sẽ đánh, đánh những đòn sét đánh
Lũ diều hâu phải rả cánh tan đầu…”
(Trích trong bài thơ Bài ca xuân 71)
Thơ Xuân 71 Tố Hữu có điều gì đó trầm tư, nghĩ tới Bác, “Chắc Bác Hồ sẽ vui lòng”. Tuy rằng, Bác đi xa rồi nhưng văng vẳng đâu đây lời Thơ chúc Tết của Người còn tươi mới :
“Năm qua thắng lợi vẻ vang
Năm nay tiền tuyến chắc càng thắng to
Vì Độc lập vì Tự do
Đánh cho Mỹ cút, đánh cho ngụy nhào
Tiến lên! Chiến sĩ đồng bào
Bắc Nam sum họp Xuân nào vui hơn!”
Thơ chúc Tết Kỷ Dậu – năm 1969 của Bác sao mà ấm áp thế. “Bác ơi! Tim Bác mênh mông thế/ Ôm cả non sông mọi kiếp người”. Nén đau thương thành hành động. Đồng bào hai miền Nam Bắc quyết tâm thực hiện Di chúc Bác Hồ:
“…Còn non còn nước còn người
Thắng giặc Mỹ ta sẽ xây dựng hơn mười ngày nay”
Thuở đầu thành lập đội TNXP, Bác còn giao nhiệm vụ, một là: Phát huy vai trò TNXP để phục vụ kháng chiến, kiến quốc; hai là: Đào tạo TNXP thành cán bộ cho tương lai. Bài thơ Bài ca Xuân 71 của Tố Hữu có đoạn viết:
“Ta sẽ khai những mỏ dầu mỏ sắt
Đóng những con tàu đi khắp đại dương
Nhưng phải biết luyện những con người đẹp nhất
Biết căm thù và biết yêu thương…”
Di chúc Bác căn dặn: Bồi dưỡng thế hệ thanh niên thừa kế là “vừa Hồng vừa Chuyên”. Bác không quên để lại muôn vàn tình thương yêu cho các cháu thanh niên và nhi đồng. 19 năm kể từ này thành lập đội TNXP đến khi Bác qua đời, Bác đã dành thời gian thăm và viết thư cho TNXP 21 lần. Tuyệt vời quá các đồng chí ơi!
Thưa các đồng chí, đồng đội yêu quý! Bác đã đi xa 52 năm rồi nhưng tình cảm, tư tưởng, đạo đức và phong cách của Bác luôn ở trong tim chúng ta; toàn Đảng toàn dân tộc đang phấn đấu thực hiện Di chúc Bác Hồ, đồng chí Tổng Bí thư – Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng đã chỉ rõ: “Đất nước chưa bao giờ có được cơ đồ, tiềm lực, uy tín và vị thế quốc tế như ngày nay”. Chúng ta nhất định sẽ tiến lên hùng cường thịnh vượng vào giữa thế kỷ này, như Nghị quyết Đại hội lần thứ XIII của Đảng mới đề ra. Cựu TNXP chúng ta hãy luôn nêu gương. Với tuổi trẻ cả nước tôi luôn hằng mong và đã thể hiện lên mấy câu thơ kết trong bài thơ được phổ nhạc vừa rồi: “Đất nước Hòa bình/ Trên khắp làng quê/ Tận chân trời góc bể/ Có chúng tôi đây: Trên chiến tuyến Tình nguyện Xung phong”./.
Lạng Sơn, ngày 12/3/2021
Vũ Trọng Kim
Chủ tịch Hội Cựu TNXP Việt Nam
Nguyên Bí thư thứ nhất TW Đoàn TNCS Hồ Chí Minh
[1] “Lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến” ngày 19-12-1946 đã được in trong Hồ Chí Minh toàn tập, Tập 4, trang 480, Nhà xuất bản Chính trị Quốc gia, Hà Nội 1995.
[2] Hoan hô chiến sĩ Điện Biên! – Tố Hữu
[3] Ta đi tới – Tố Hữu
