Hiền Lương, Cồn Cỏ, Cửa Tùng
Vịnh Mốc địa đạo lẫy lừng bao phen
Ngược dòng Bến Hải đi lên
Long, Lâm, Sơn, Thủy lúa chen mùa vàng
Xuôi về Thái, Thạch, Quang, Giang
Thuyền buồm thủy chiến đánh tan tàu thù
Khê, Hà, Hướng Lập, Trường, Ô
Miền Tây ta đó bốn mùa quân reo
Hậu cứ đất đỏ chè tiêu
Hiền, Hòa, Kim, Thạch vui chiều ém quân
Dừng chân Thái Tú Trung Nam
Quân chủng đặc hải xé tan tàu thù.
Bạt ngàn sức sống màu xanh
Sau cơn bão lửa đã lành thịt da
Vĩnh Linh lũy thép quê ta
Chiến đấu xây dựng bài ca anh hùng./.
Giảng luận bài thơ lục bát 16 câu VĨNH LINH ĐẤT MẸ ANH HÙNG
Bài thơ lục bát 16 câu được lưu đăng tư liệu Thơ Truyền thống Vĩnh Linh 2014
Từ năm 1954-1972 (Huyện Vĩnh Linh – Khu vực Vĩnh Linh) là trận địa tuyến đầu, là tiểu đồn phen XHCN đối mặt với đế quốc Mỹ, giới tuyến khu phi quân sự tạm thời, con sông Bến Hải – cầu Hiền Lương – Cồn Cỏ – địa đọa Vịnh Mốc. Hai câu thơ mở bài là bốn địa danh đối mặt với quân thù lừng lẫy bao chiến công:
Hiền Lương, Cồn Cỏ, Cửa Tùng
Vịnh Mốc địa đạo lẫy lừng bao phen
Vĩnh Linh đất hẹp đồng màu nhiều hơn lúa. Vĩnh Linh ăn cơm bữa diếp, dù ăn khoai, ăn sắn cũng cam phải đánh thắng giặc Mỹ xâm lược. Những ngày đầu đánh Mỹ, mảnh đất Vĩnh Linh bom cày đạn xối. Dưới sự chỉ đạo của Đảng Bộ Vĩnh Linh từ năm 1958, vĩnh Linh xây dựng cánh đồng năm tấn đảm bảo thực túc binh cường.
Ngược dòng Bến Hải đi lên
Long, Lâm, Sơn, Thủy lúa chen mùa vàng
Dưới mưa bom bão đạn, tay cày tay súng, vựa thóc bốn xã Long, Lâm Sơn, thủy lúa chen mùa vàng. Nhiều chiến sĩ dân quân Vĩnh Linh đánh trả oanh kích giặc thù đã ngã xuống trên sân kho HT, trên ruộng lúa quê nhà. Nhiều đồng chí đểlại trận địa cánh tay cẳng chân.
Đảo nhỏ quê hương, đảo Cồn Cỏ cách đất liền Của Tùng chỉ hơn 20 hải lý là vị trí tiền tiêu đối mặt với quân thù. Ngày đêm bốn mặt đảo hạm đội giặc Mỹ vây kín nhả pháo. Tưởng rằng Cồn Cỏ là chảo lửa, không nao núng trước sức mạnh Huê Kỳ, quân dân Vĩnh Linh quyết tâm chia lửa tiếp sức cho đảo nhỏ anh hùng.
Xuôi về Thái, Thạch, Quang, Giang
Thuyền buồm thủy chiến đánh tan tàu thù
Thái Lai, hai nửa thuyền kia ghép lại bên buồm cùng đoàn thuyền buồm Quang, Giang, Thái, Thạch chọc thủng hàng rào Hạm đội Mỹ để tiếp sức chia lửa với đảo.
Cồn Cỏ đối mặt quân thù
Tiếp sức chia lửa khuya về tối ra
Từ hậu phương lớn miền Bắc hàng trăm binh đoàn, bộ binh pháo binh, cơ giới xẻ dọc Trường Sơn đi cứu nước. Đặt chân đến miền Tây Vĩnh Linh, họ đã vui mừng níu được thắt lưng giặc mà đánh rồi đó.
Khê, Hà, Hướng Lập, Trường, Ô
Miền Tây ta đó bốn mùa quân reo
Quân reo quê mẹ Quảng Trị anh hùng. Quân dân Vĩnh Linh đập tan âm mưu trận địa Mỹ ngụy: lấp sông Bến Hải đánh chiếm miền Bắc. Chiến lược cơm Bắc, giặc Nam được thực hiện. Đặc công, chiến tranh nhân dân níu thắt lưng giặc mà đánh từ sào huyệt của chúng ở các căn cứ Cồn Tiên, Dốc Miếu, Cửa Việt, Thành Cổ, Đông Hà mà chúng cho là bất khả xâm phạm.
Hậu cứ đất đỏ chè tiêu
Hiền, Hòa, Kim, Thạch vui chiều ém quân
Ngày ém quân các địa đạo, chiều tối quân khí đầy đủ với Bi đông chè chát, mấy củ khoai, sắn luộc lót dạ trong đêm, gói tiêu hạt đõ lạnh trong đêm của các mẹ các chị trao tay trước lúc vượt sông. Đến 3, 4 giờ sáng thu dọn trận địa vượt sống trở về Bắc ém quân.
Ngày 1/5/1966 Hạm đội Mỹ chở tăng lội nước đổ bộ mở trận càn dọc tuyến bờ Nam và cho 2 tàu chiến cặp Cửa Việt pháo kích bờ Bắc. Thần tốc, thần tốc đặc hải đêm sau có mặt.
Dừng chân Thái Tú Trung Nam
Quân chủng đặc hải xé tan tàu thù.
Một chặng đường mười tám năm Vĩnh Linh đánh Mỹ. Những chiến công lẫy lừng quân dân Vĩnh Linh hai bờ Nam, Bắc Bến Hải giáng vào đầu giặc Mỹ là chiến công chung của quân dân Quảng Trị đánh cho Mỹ cút, ngụy nhào.
Tháng 4/1972 lần lượt Gio Linh, Cam Lộ, Triệu Phong, Đông Hà lần lượt giải phóng và đến 1/5/1972 Quảng Trị hoàn thành giải phóng. Cầu Hiền Lương tay nhịp nối bờ vui.
“Đánh cho giặc Mỹ tan tành
Năm châu khen ngợi Vĩnh Linh anh hùng”
50 năm ngồi ôn lại một chặng đường lịch sử đánh Mỹ.
Bạt ngàn sức sống màu xanh
Sau cơn bão lửa đã lành thịt da
Vĩnh Linh lũy thép quê ta
Chiến đấu xây dựng bài ca anh hùng./.
2014
Lê Sơn Hồng
Sinh năm 1934
Thái Lai – Vĩnh Thái – Vĩnh Linh – Quảng Trị
Hội viên Hội CCB + Hội viên Hội cựu Giáo chức Việt Nam