Trong kháng chiến chống Mỹ cứu nước, Ga Lưu Xá – thành phố Thái Nguyên là đầu mối giao thông quan trọng, được coi là 1 trong 2 “cảng nổi” của miền Bắc, trung chuyển hàng hóa chi viện cho chiến trường miền Nam. Vì vậy, ga Lưu Xá, thành phố Thái Nguyên là trọng điểm đánh phá của không quân Mỹ, chỉ đứng sau Hà Nội và Hải Phòng.
Nhà tưởng niệm các liệt sĩ TNXP Đại đội 915 tại Lưu Xá, Thái Nguyên
Trong đợt tập kích 12 ngày đêm bằng B52 vào tháng 12/1972, không quân Mỹ đã có 69 lượt máy bay B52, 170 lần máy bay chiến thuật đánh phá với gần 3.000 quả bom trút xuống Thái Nguyên khiến hơn 300 người chết, hơn 100 người bị thương, trong đó có nhiều phụ nữ, trẻ em; hàng ngàn ngôi nhà và tài sản, các công trình phúc lợi, cơ sở công nghiệp đã bị phá hủy…Trong những ngày đêm khốc liệt ấy, quân và dân Thái Nguyên, trong đó có Đội TNXPCMCN 91 (N91) đã chiến đấu anh dũng, hy sinh xương máu bảo đảm giao thông vận tải hàng hóa quân sự thông suốt, bắn rơi 2 máy bay B52, góp phần vào chiến thắng lẫy lừng của dân tộc.
Đặc biệt, tại ga Lưu Xá, nơi Đại đội 915 (C915) thuộc Đội N91 Bắc Thái, gồm 102 cán bộ, chiến sĩ với tinh thần “Sống bám cầu đường, chết kiên cường bất khuất”, đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ đảm bảo đảm bảo giao thông vận tải và tiếp nhận, trung chuyển hàng hoá quân sự phục vụ chiến đấu kịp thời, thông suốt. Trong trận chiến cấp bách giải tỏa, bảo vệ hàng ngàn tấn hàng hóa quân sự trước làn bom hủy diệt của địch chiều tối ngày 24/12/1972, 67 cán bộ, chiến sĩ C915 bị thương vong và trong đó 60 cán bộ, chiến sĩ đã hy sinh anh dũng. Vinh danh những chiến công quả cảm của cán bộ chiến sĩ C915, Nhà nước đã phong tặng danh hiệu tập thể Anh hùng đối với C915 và công nhận cấp Quốc gia khu di tích tưởng niệm 60 liệt sĩ TNXP đã được xây dựng tại phường Gia Sàng, thành phố Thái Nguyên, tỉnh Thái Nguyên./.
Theo Thanh niên xung phong Việt Nam anh hùng (tập 1: Xứng danh anh hùng), Nhà Xuất bản Thanh niên, Hà Nội, tháng 7/2017
