Nội dung này trích trong cuốn BẢO VỆ SỨC KHỎE BẰNG PHƯƠNG PHÁP XOA BÓP” của gia đình Cốc Đại Phong ở Thiểm Tây (Trung Quốc). Mỗi mỗi thế hệ của gia đình này đều có người sống thọ hơn 90 tuổi, thậm chí đã sống đến hơn 100 tuổi mà vẫn đi bộ vững vàng, không cần gậy chống.
Ban biên tập chân thành cảm ơn ông Lê Huy Lanh, nguyên Chủ tịch Hội Cựu TNXP tỉnh Thái Nguyên đã tặng chúng tôi bản photo cuốn sách này với nguyện vọng phổ biết rộng rãi để tăng cường sức khỏe cho mọi người nói chung, đồng đội cựu TNXP nói riêng.
Cẩm tức là Gấm, một loại hàng dệt bằng tơ có nhiều mầu sắc khác nhau. Ngày xưa người ta đem những động tác bảo vệ sức khỏe rất đẹp do họ sáng tạo ra đế ví như những đoạn gấm nhiều mầu sắc; và cũng vì động tác bảo vệ sức khỏe có 8 đoạn, cho nên gọi nó là “Bát đoạn cẩm” hàm ý của nó là đơn giản, dễ tập và có hiệu quả rõ rệt. “Bát đoạn cẩm” có lịch sử lâu đời, chia làm “Bát đoạn cẩm kiếu đứng” và “Bát đoạn cẩm kiểu ngồi”, toàn bộ “Bát đoạn cẩm” sắp giới thiệu dưới đây thuộc kiểu ngồi, đặc điểm của nó là lấy xoa bóp làm chính.
Tư thế
“Bát Đoạn Cẩm trên giường” có thể được thực hiện khi nằm trên giường hoặc ngồi trên ghế, tùy thuộc vào điều kiện và sự thuận tiện của người tập. Dù ở tư thế nào, để đạt hiệu quả tối ưu, nên thực hiện các động tác xoa bóp trực tiếp trên da trần. Việc mặc quần áo có thể làm giảm hiệu quả của việc xoa bóp.
Nếu duy trì luyện tập đều đặn từ mùa xuân, hè sang thu đông, và có sức khỏe tốt, bạn có thể tiếp tục thực hiện các động tác ngồi khi cơ thể trần. Điều này không chỉ mang lại lợi ích từ việc xoa bóp mà còn giúp cơ thể tiếp xúc và “tắm” không khí. Tuy nhiên, nếu ít luyện tập hoặc sức khỏe không cho phép thích ứng với sự kích thích của thời tiết lạnh, bạn có thể tập trong chăn. Mặc dù một số động tác có thể khó thực hiện hoặc không đạt hiệu quả tối đa (như xoa bóp gan bàn chân, xoa đùi…), nhưng phương pháp này vẫn mang lại những lợi ích nhất định. Việc lựa chọn tư thế ngồi hay nằm cần dựa trên tình hình sức khỏe cụ thể của mỗi người, tránh gượng ép để không gây bất lợi cho cơ thể.
Khi nằm, nên nằm ngửa và ngẩng đầu để thực hiện phần xoa đầu. Sau khi hoàn thành, có thể mặc quần áo và tiếp tục xoa gan bàn chân. Khi xoa lưng, nên nằm nghiêng và dùng hai bàn tay thay nhau xoa.
Ý niệm
Trong quá trình thực hiện các động tác, người tập cần giữ tâm trí hoàn toàn tĩnh lặng, không để suy nghĩ vẩn vơ, không nghe chuyện bên ngoài, không nhìn xa xăm. Hãy tập trung tinh thần hoàn toàn vào vùng rốn. Rốn là trung tâm của bụng, nơi hội tụ của các tạng phủ, do đó việc tập trung ý niệm tại đây sẽ mang lại tác dụng rất lớn.
Hô hấp
Sau khi điều chỉnh tư thế và ý niệm, hãy thực hiện vài lần hô hấp sâu. Nên áp dụng kiểu hô hấp bụng tự nhiên.
Có hai kiểu hô hấp bụng chính:
- Hô hấp bụng kiểu ngược: Khi hít vào, bụng thót lại đồng thời ngực phồng ra.
- Hô hấp bụng tự nhiên: Khi hít vào, bụng phình ra đồng thời ngực xẹp xuống; khi thở ra, bụng thót lại.
Cả hai kiểu hô hấp đều có thể áp dụng. Tuy nhiên, đối với người mới bắt đầu, nên ưu tiên kiểu hô hấp tự nhiên vì hô hấp bụng kiểu ngược có cường độ mạnh hơn. Những người có sức khỏe tốt có thể kết hợp cả hai kiểu (ví dụ: bắt đầu bằng hô hấp bụng kiểu ngược rồi chuyển sang hô hấp tự nhiên; hoặc luân phiên giữa hai kiểu trong các lần tập).
Khi hô hấp, hãy hít vào bằng mũi, đồng thời đặt lưỡi lên hàm ếch. Khi thở ra, thở bằng miệng và hạ lưỡi xuống. Thực hiện như vậy từ 8 đến 9 lần (một lần thở ra – hít vào được tính là một lần). Quá trình hô hấp cần chậm rãi, đều đặn, dần dần đi đến trạng thái liên tục, dài và nhẹ nhàng, cho đến khi cảm thấy thư thái, khoan khoái.
Đối với người mới luyện tập phần hô hấp này, có thể bắt đầu với 3-5 lần, sau đó tăng dần số lần tùy theo sức lực. Nếu muốn luyện tập nhiều hơn, có thể tập 3 lần mỗi ngày, tăng dần mỗi lần lên hơn 80 cái. Việc tăng số lần cần tuân thủ nguyên tắc tuần tự và phù hợp với tình hình sức khỏe cá nhân, đặc biệt cẩn trọng đối với những người sức khỏe yếu hoặc có nhiều bệnh lý, tránh việc hô hấp quá mạnh gây tổn thương nội tạng.
Môi trường luyện tập cần đảm bảo không khí trong lành, mát mẻ. Trong trường hợp không khí trong nhà không đảm bảo (ví dụ: mùa đông giá rét phải đóng cửa kín), bạn có thể tạm dừng phần hô hấp sâu, trực tiếp tập các động tác “Bát Đoạn Cẩm”, sau đó ra ngoài nơi có không khí tốt để bù lại phần hô hấp.
Sau khi hoàn thành phần hô hấp sâu và trong suốt quá trình thực hiện “Bát Đoạn Cẩm trên giường” hoặc “Lục Đoạn Công”, hơi thở cần được duy trì tự nhiên, không cần cố ý điều khiển.
Động tác
Sau khi hoàn thành phần hô hấp sâu, bạn có thể bắt đầu các động tác “Bát Đoạn Cẩm trên giường”. Để thuận tiện cho việc hướng dẫn, chúng tôi chia thành tám đoạn chính. Tuy nhiên, trong thực tế, bạn có thể kết hợp các đoạn này, thực hiện từ đầu đến chân, chỉ cần đảm bảo đúng động tác và lĩnh hội chính xác tinh thần của bài tập, không nhất thiết phải tuân thủ thứ tự cố định. Giữa các động tác có thể có những khoảng nghỉ ngắn (ví dụ: mặc quần áo, xuống giường…).
Thứ tự luyện tập thường xuyên của tác giả bao gồm: hô hấp sâu, xoa tay, xoa vai, xoa đầu, xoa mắt, xoa mũi (kết hợp đánh răng, súc miệng), gõ sau gáy, xoay con mắt, xoa ngực, xoa bụng, xoa thắt lưng, xoa đùi, xoa đầu gối và “Lục Đoạn Công”.
Thứ tự này được sắp xếp từ trên xuống dưới theo cơ thể. Thực hiện một thời gian sẽ hình thành thói quen và bạn sẽ tự giác tuân thủ thứ tự. Nếu bạn có thói quen rửa chân và xoa gan bàn chân ngay sau đó, hiệu quả sẽ càng cao.
Các động tác được giới thiệu trong sách này thường có quy định về số lần thực hiện. Tuy nhiên, theo kinh nghiệm thực tiễn nhiều năm, số lần có thể điều chỉnh linh hoạt tùy theo tình hình cụ thể của mỗi người. Quan trọng nhất là sau khi hoàn thành các động tác, cơ thể cảm thấy nhẹ nhàng, khoan khoái.
Nhiều độc giả sau khi thực hành “Bảo vệ sức khỏe bằng xoa bóp” đã phản hồi rằng, những người mắc bệnh thường tập đi tập lại nhiều lần một động tác hoặc bổ sung thêm một động tác nào đó đã đạt được kết quả tốt đẹp. Ví dụ: người bị chảy nước mũi nhiều thường xuyên xoa mũi không chỉ mười mấy lần mà lên tới hàng trăm lần; người đau lưng xoa thắt lưng hơn 500 lần; người đau vai, đau tai, đau mắt cũng thực hiện động tác tương ứng với số lần tương tự và đều có hiệu quả rõ rệt. Đây là những kinh nghiệm sáng tạo được đúc kết từ thực tiễn của độc giả. Mặc dù tác giả trước đây biết rằng việc tăng số lần trong một động tác có thể hỗ trợ chữa một số bệnh, nhưng việc tăng lên hàng trăm lần cho đến khi ra mồ hôi là một sự phát triển và sáng tạo mới. Kinh nghiệm này, dù đã được ghi chép trong các văn kiện cổ, vẫn cần được kiểm nghiệm thực tế và áp dụng cụ thể theo từng cá nhân (ví dụ: bệnh nào phù hợp với động tác nào cần tham khảo ý kiến bác sĩ để xác định, không thể áp dụng chung chung).
Khi xoa bóp, lực tác động nặng hay nhẹ cần tùy thuộc vào thể trạng từng người. Người gầy, yếu nên xoa nhẹ hơn người béo, khỏe mạnh. Cảm giác nhẹ nhàng, khoan khoái sau khi xoa bóp cho thấy lực tác động phù hợp. Tóm lại, không nên xoa quá nhẹ không có cảm giác, cũng không nên xoa quá mạnh gây tổn thương da.
Để việc luyện tập thuận lợi, mỗi tối trước khi ngủ, bạn nên rửa mặt, rửa tay, giữ cơ thể sạch sẽ. Nếu tay hoặc cơ thể có mồ hôi, cần lau sạch trước khi xoa bóp. Đối với những người có thói quen tắm nước lạnh, nên tắm xong rồi mới xoa bóp, vì sau khi xoa bóp thường ra mồ hôi, không nên tắm nước lạnh ngay sau đó.
ĐOẠN I: TẮM KHÔ
Đoạn này được chia thành 8 động tác nhỏ, có công hiệu làm cho máu tuần hoàn, thần kinh và mạch lạc thông suốt, khớp xương chân tay linh hoạt, hỗ trợ nhu động ruột và dạ dày. Sau khi tập xong đoạn này, cơ thể sẽ cảm thấy nhẹ nhàng, khoan khoái, đạt hiệu quả nhanh chóng.
1) Tắm tay (xoa tay)
Chắp hai bàn tay vào nhau, xoa mạnh cho nóng. Sau đó, dùng tay trái nắm chặt mu bàn tay phải, xoa mạnh một cái; tiếp theo dùng tay phải nắm chặt mu bàn tay trái, xoa mạnh một cái. Lặp lại động tác này mười mấy lần (một lần xoa trái, một lần xoa phải được tính là một lần).
Theo học thuyết Kinh lạc Trung y, 3 kinh lạc dương ở tay đi từ tay lên đầu; 3 kinh âm ở tay đi từ ngực đến tay. Tay là điểm khởi đầu và kết thúc của các kinh này. Do đó, “tắm khô” bắt đầu từ tay. Xoa tay giúp điều hòa khí huyết trên tay, làm linh hoạt 10 ngón tay, thông suốt thần kinh và mạch lạc, tạo điều kiện thuận lợi cho các động tác tiếp theo.
2) Tắm vai (xoa vai)
Tay phải nắm chặt bên trong cổ tay trái, xoa mạnh từ dưới lên nách. Sau đó, lật ra bên ngoài, xoa mạnh từ vai xuống mu bàn tay trái. Lặp lại động tác này lên xuống mười mấy lần. Đổi sang tay phải, thực hiện tương tự mười mấy lần (một lần lên, một lần xuống được tính là một lần).
Vùng vai có 3 khớp xương quan trọng, là nơi xung yếu của thần kinh và mạch lạc. Bất kỳ thay đổi nhỏ nào ở đây cũng có thể ảnh hưởng đến hoạt động toàn thân. Động tác xoa vai giúp khớp xương linh hoạt, thông suốt thần kinh và mạch lạc, ngăn ngừa bệnh đau vai, mỏi vai. Người mắc bệnh đau vai có thể tăng số lần tập động tác này lên vài chục, thậm chí vài trăm lần để đạt hiệu quả rõ rệt. Tuy nhiên, nếu vai bị nóng, sưng do viêm, không nên thực hiện động tác này.
3) Tắm đầu (xoa đầu)
Hai bàn tay đặt ở trước trán, xoa nhẹ nhàng từ trên xuống dưới cằm. Sau đó, quay ra phía sau hai tai, xoa nhẹ qua đỉnh đầu trở lại trước trán. Lặp lại động tác này mười mấy lần.
Tiếp theo, dùng 10 đầu ngón tay hoặc móng tay gãi nhẹ và đều ở chân tóc (từ đỉnh đầu xuống) khoảng 10-20 cái. Sau đó, dùng 2 ngón tay vuốt từ vùng thái dương lên tới đỉnh đầu; rồi xòe cả 5 ngón tay ra vuốt xuống gáy. Thực hiện động tác này mười mấy lần. Động tác này có thể hạ huyết áp; nếu huyết áp quá cao, nên vuốt thêm 30-70 lần.
Ghi chú: Nếu lo ngại rụng tóc hoặc rối tóc, không cần gãi, chỉ cần dùng đầu 10 ngón tay gõ nhẹ vào chân tóc 10-20 cái. Tác dụng của động tác này tương tự động tác gãi chân tóc.
Đầu là chủ tể của cơ thể, theo lý luận Trung y, là nơi hội tụ của các kinh dương, nơi thông thương của trăm mạch, do đó cần đặc biệt chú ý bảo vệ. Động tác xoa đầu giúp các kinh dương vận hành thông suốt, trăm mạch điều hòa, khí huyết dồi dào. Người thường xuyên xoa đầu lâu dài sẽ có sắc mặt hồng hào, da ít nhăn khi về già.
Túi chân tóc nối liền với đoạn cuối của huyết quản. Gãi nhẹ vào chân tóc giúp điều hòa tuần hoàn máu ở đầu, phân tán hiện tượng quá nhiều máu, ngăn ngừa xuất huyết não, và dẫn máu lên trên, khắc phục bệnh thiếu máu não. Ngoài ra, việc gãi chân tóc còn trực tiếp kích thích khả năng sinh lý của tóc, giúp tóc rụng mọc trở lại.
4) Tắm mắt (xoa mắt)
Hai bàn tay nắm lại, dùng khớp ngón tay cái xoa hai bên lông mày, mỗi bên mười mấy lần. Sau đó, đặt hai ngón tay cái vào hai huyệt thái dương, xoay 10 lần theo chiều kim đồng hồ, rồi xoay ngược lại 10 lần. Cuối cùng, dùng ngón tay cái và ngón trỏ đặt ở giữa hai đầu lông mày, kéo ra mười mấy lần. Đồng thời, dùng tay trái vuốt từ đầu xuống gáy mười mấy lần; sau đó đổi tay, thực hiện tương tự.
Theo lý luận Trung y, chức năng của mắt liên quan đến ngũ tạng, đó là lý do nhiều người bệnh thường có con ngươi mờ. Xoa mắt giúp khí huyết ở mắt thông suốt, mi mắt đầy đặn, không bị sụp mí khi về già. Ngoài ra, động tác này còn có tác dụng nhất định trong việc phòng ngừa cận, viễn thị.
Ở vùng thái dương có nhiều mạch máu nhỏ. Xoa vùng này giúp thần kinh và mạch lạc thông suốt, chống gió, chống rét, mang lại cảm giác khoan khoái đặc biệt, hỗ trợ chữa bệnh đau đầu, choáng váng.
Kéo vùng giữa hai lông mày giúp tản hư hỏa trong mắt, góp phần ngăn ngừa đau mắt.
5) Tắm mũi (xoa mũi)
Hai ngón tay cái hơi co, 4 ngón tay còn lại hơi nắm. Dùng sống ngón tay cái xoa mạnh vào hai bên cạnh sống mũi, xoa lên xuống mỗi bên 10 lần (xoa lên tới phía dưới mắt và xoa xuống tận lỗ mũi).
Vào mùa đông hoặc khi trời rét đột ngột, có thể xoa thêm ba mươi mấy lần. Khi xoa mũi, có thể đưa đều hai tay lên hoặc cùng xuống, hoặc một tay xoa lên, một tay xoa xuống.
Xoa hai bên cạnh sống mũi giúp máu trong lỗ mũi thông suốt, duy trì nhiệt độ bình thường, làm ấm không khí hít vào và giảm kích thích cho phổi do không khí lạnh. Điều này tất nhiên sẽ giúp chống ho và ngăn ngừa cảm cúm.
6) Tắm ngực (xoa ngực)
Đầu tiên, dùng bàn tay phải đặt ở phần trên vú phía phải, ngón tay hướng xuống, rồi đẩy mạnh tới háng phía trái. Sau đó, dùng tay trái đặt ở phần trên vú phía trái, đẩy mạnh xuống tới háng phía phải. Lặp lại động tác này cho cả hai bên tay, mỗi bên đẩy mười mấy lần.
Khi thực hiện động tác này, có thể bắt đầu bằng tay phải đặt ở vùng vú phía trái, ngón tay hướng lên, kéo mạnh xuống háng phía phải; sau đó dùng tay trái đặt ở vùng vú phía phải, ngón tay hướng lên, kéo mạnh xuống háng phía trái. Cứ một phải, một trái là một lần, đẩy mười mấy lần.
7) Tắm đùi (xoa đùi)
Đầu tiên, dùng hai tay ôm chặt háng đùi phía trái, rồi đẩy mạnh xuống tới cổ chân, sau đó đẩy trở về háng. Lặp lại động tác này lên xuống mười mấy lần (một lần lên, một lần xuống là một lần). Thực hiện tương tự cho đùi phải. Nếu cách đẩy này không tiện, có thể chia ra xoa đùi trước, rồi xoa bắp chân sau.
Đùi là bộ phận cốt cán nâng đỡ thân trên, có ba khớp xương và là đường thần kinh mạch lạc xung yếu của ba kinh dương và ba kinh âm chân. Do đó, động tác xoa chân giúp khớp xương linh hoạt, tăng cường cơ bắp ở đùi, hỗ trợ ngăn ngừa đau đùi và tăng cường khả năng đi bộ.
8) Tắm đầu gối (xoa đầu gối)
Hai bàn tay đè chặt hai đầu gối. Đầu tiên, xoa đều ở bên ngoài đầu gối mười mấy lần, sau đó xoa đều ở bên trong đầu gối mười mấy lần. Trường hợp đầu gối mỏi, có thể dùng hai tay xoa đều đầu gối phía trước, xoa mấy mươi lần. Xoa mạnh như vậy sẽ có nhiều hiệu quả.
Khi cơ thể hoạt động, khớp xương đầu gối phải gánh vác một trọng lượng khá lớn. Vùng này có nhiều thớ thịt ngang và cấu trúc mềm dẻo của xương nón, bánh chè, nhưng phân bổ huyết quản tương đối ít, nên rất dễ bị phong thấp, sợ lạnh và dễ mệt mỏi. Xoa bóp thường xuyên cả bên trái và bên phải sẽ nâng cao độ ấm của đầu gối, trừ được bệnh cảm lạnh, làm cho gân cốt linh hoạt, tăng cường khả năng của đầu gối, giúp ngăn ngừa các bệnh về khớp.
ĐOẠN II. ĐÁNH TRỐNG TAI (GÕ SAU GÁY)
Úp kín hai lòng bàn tay vào hai lỗ tai. Dùng ba ngón tay gõ nhẹ sau xương gáy (vùng tiểu não) mười mấy lần. Sau đó, giữ nguyên các ngón tay ở gáy, úp lòng bàn tay kín lỗ tai rồi mở mạnh ra. Thực hiện như vậy.
Cuối cùng, dùng hai ngón tay giữa hoặc ngón trỏ đưa vào lỗ tai ngoáy 3 lần rồi rút mạnh ra. Thực hiện động tác này 3-5 lần.
Ghi chú: Để đảm bảo vệ sinh cho lỗ tai, trước khi thực hiện động tác ngoài tai, cần rửa tay và cắt móng tay sạch sẽ. Nếu cảm thấy bất tiện, có thể bỏ qua động tác này.
Vùng sau xương gáy là nơi tụ tập của 12 đường kinh lạc, là vị trí của tiểu não. Do đó, gõ nhẹ vào đó có thể giúp đầu óc tỉnh táo, tăng cường trí nhớ, đặc biệt hiệu quả vào buổi sáng mới ngủ dậy hoặc khi mệt mỏi.
Trong hai lỗ tai có hệ thần kinh tiền đình thông thẳng với đại não. Việc đóng mở lỗ tai sẽ làm chấn động màng nhĩ, tăng cường thính giác và phòng ngừa bệnh đau tai.
ĐOẠN III. XOAY CON MẮT
Ngồi yên, tập trung tinh thần, đầu ngẩng, lưng thẳng. Hai mắt xoay tròn từ phải qua trái 5-6 lần, sau đó nhìn thẳng về phía trước một lúc. Rồi xoay tròn từ trái qua phải 5-6 lần, xong lại nhìn thẳng về phía trước một lúc. Mặc dù số lần thực hiện có vẻ ít, nhưng theo kinh nghiệm của tác giả, nếu thực hiện đều đặn hai lần mỗi ngày vào buổi sáng và buổi tối, bạn sẽ đạt được hiệu quả không ngờ.
ĐOẠN IV. ĐÁNH ĐÀN RĂNG
Giữ tâm trí yên tĩnh, tập trung tinh thần. Miệng hơi ngậm lại, sau đó dùng hàm răng trên và hàm răng dưới đánh nhẹ vào nhau ba mươi mấy lần.
Răng không chỉ là phần cuối của xương, có quan hệ trực tiếp đến gân cốt, mà còn có mối quan hệ mật thiết với hoạt động của các tạng phủ như dạ dày, ruột non, lá lách, thận, gan… Do đó, thường xuyên luyện tập động tác này có thể tăng cường sức khỏe răng miệng và hệ thống tiêu hóa.
ĐOẠN V. SÚC MIỆNG
Ngậm miệng, cắn răng, làm như thể trong miệng đang ngậm một vật gì đó. Sau đó, dùng hai má và lưỡi thực hiện động tác súc miệng, súc hơn 30 lần. Khi súc miệng, trong miệng sẽ tiết ra nhiều nước bọt. Đợi khi nước bọt đầy miệng, chia làm ba ngụm và từ từ nuốt vào bụng. Khi mới bắt đầu tập, lượng nước bọt có thể không nhiều, nhưng tập lâu dài sẽ tăng lên.
Động tác này chủ yếu nhằm kích thích tiết nước bọt, hỗ trợ tiêu hóa. Nghiên cứu sinh lý học đã chứng minh rằng nước bọt có khả năng giải độc, miễn dịch và hỗ trợ tiêu hóa. Người xưa rất coi trọng vai trò của nước bọt, do đó chữ “hoạt” (sống) được cấu tạo bởi bộ “thủy” (nước) và chữ “thiệt” (lưỡi), đều mang ý nghĩa sâu sắc.
ĐOẠN VI. XOA THẮT LƯNG (XOA LƯNG)
Xoa hai bàn tay cho nóng, rồi ấn chặt vào thắt lưng, xoa mạnh từ thắt lưng xuống cuối mông. Sau đó, xoa mạnh trở lên tới lườn. Lặp lại động tác này ba mươi lần.
Thắt lưng nằm ở giữa dây thần kinh, cũng là vị trí của thận và ngũ tạng, rất ưa ấm và sợ lạnh. Dùng bàn tay xoa thắt lưng sẽ làm vùng lưng nóng lên, không chỉ làm ấm thắt lưng mà còn tăng cường khả năng của thận và ngũ tạng, làm thông các đường dây thần kinh. Động tác này giúp phòng ngừa bệnh đau lưng. Một số người đau lưng đã xoa hàng trăm lần, cho đến khi ra mồ hôi, và đã đạt được hiệu quả chữa bệnh rõ rệt.
ĐOẠN VII. XOA BỤNG
Nếu ruột và dạ dày không ổn định, hoặc có bệnh mãn tính về đường ruột và dạ dày, nên thực hiện động tác xoa bụng.
Đối với nam giới: Đầu tiên, đặt tay trái chống cạnh hoặc đặt ở vùng háng (khi nằm ngửa không hạn chế vị trí). Dùng tay phải xoa từ ức bên trái xuống, xoa theo chiều phải qua rốn tới bụng dưới, rồi trở lại chỗ cũ. Lặp lại động tác này hơn 30 lần. Sau đó, đổi tay phải chống cạnh hoặc đặt ở vùng háng, cách xoa tương tự nhưng đổi hướng. Khi xoa bụng, nên xoa nhẹ tay vì động tác này tốn nhiều thời gian. Những người không có bệnh về đường ruột hoặc dạ dày có thể không cần tập, hoặc chỉ xoa 5-6 lần.
Sự chuyển động của ruột có phương hướng nhất định, là chuyển động từ trên xuống. Tuy nhiên, trạng thái tồn tại của ruột trong bụng là hình khoanh tròn, không cố định hướng, nên khi xoa bụng phải xoa cả bên trái và bên phải, mỗi bên hơn 30 lần.
Kiên trì thực hiện động tác xoa bụng lâu dài không chỉ tăng cường khả năng tiêu hóa của đường ruột và dạ dày mà còn giúp chữa các bệnh về đường ruột và dạ dày. Điều này là do khi xoa ngực và xoa bụng, nội tạng và cơ bụng chịu áp lực từ bên ngoài, có sự lên xuống, làm cho ruột, dạ dày chuyển động mạnh, tăng cường hoạt động của các phủ tạng bên trong và làm dồi dào khả năng trao đổi chất, từ đó tăng cường năng lực của phủ tạng và dần dần loại bỏ căn bệnh. Có người phản ánh rằng, mắc bệnh đi ngoài tái đi tái lại hơn 20 năm, chỉ tập động tác xoa bụng chưa đầy nửa năm đã khỏi bệnh và hơn một năm sau không thấy bệnh trở lại.
Đối với phụ nữ: Xoa nóng hai bàn tay. Dùng tay trái chống cạnh (ngón tay cái hướng về phía trước, bốn ngón kia hướng về phía sau). Bàn tay phải xoa từ ức bên trái xuống, xoa tròn một vòng, thực hiện 100 lần. Sau đó, đổi tay phải chống cạnh (tương tự như trên), bàn tay trái xoa từ rốn bên phải xuống, xoa qua bụng dưới (cạnh xương mu) rồi trở lại chỗ cũ, thực hiện 100 lần. Vị trí xoa của tay phải và tay trái khác nhau: tay phải xoa ở giữa rốn và ức, bắt đầu từ phía bên trái; tay trái xoa ở giữa rốn và bụng dưới, bắt đầu từ phía dưới bên phải. Phụ nữ thường xuyên tập động tác này có thể tăng cường chức năng tạng phủ, hỗ trợ tiêu hóa và điều hòa kinh nguyệt, tập trung khí huyết.
ĐOẠN VIII. XOA GAN BÀN CHÂN
Xoa nóng hai tay, rồi dùng tay xoa hai gan bàn chân, mỗi bàn chân xoa hơn 80 lần.
Gan bàn chân thuộc đường kinh thận. Kinh này bắt đầu từ gan bàn chân và kết thúc ở phía trên ngực, là nơi làm hạ khí huyết. Do đó, xoa ở chỗ này có thể làm cho hư hỏa ở trên hạ xuống dưới, làm gan khoan khoái, mắt sáng tỏ. Rửa chân xong xoa lòng bàn chân ngay thì hiệu quả càng cao.
Ban biên tập
