Tuyên Hoá ngày 02 tháng 6 năm 2019
Kính gửi: Tạp chí Cựu Thanh niên xung phong
Tôi tên là Hồ Duy Thiện, Chủ tịch Hội Di sản Văn hoá Việt Nam huyện Tuyên Hoá, Quảng Bình. Tôi có một nguyện vọng xin được sự giúp đỡ của quý báo như sau:
Vừa qua trong một lần về xã Lê Hoá (huyện Tuyên Hoá) tôi được nghe kể về một sự kiện xẩy ra trên địa bàn xã Lê Hoá cách đây hơn 50 năm:
Mùa hè năm 1968, trong lúc đơn vị thanh niên xung phong 361 về làm đường sắt để vận chuyển hàng hoá qua phía Nam cầu Đò Vàng (cách ga Đồng Lê về phía Bắc hơn 2 km) đang nghỉ trưa ở Đập khe Um (xã Lê Hoá) thì máy bay Mỹ đến ném bom toạ độ làm hy sinh 10 người (5 nam, 5 nữ) đều quê ở các tỉnh miền Bắc, có người không còn nguyên thi thể. Lúc này lực lượng dân quân du kích xã Lê Hóa đã cùng với đơn vị làm nhiệm vụ mai táng cho 10 chiến sỹ thanh niên xung phong. Sau một thời gian một số gía đình của các liệt sỹ đã về bốc mộ về quê, số còn lại chuyển vào nghiã trang liệt sỹ… Đến bây giờ, bên cạnh đường tại nơi hy sinh của các liệt sỹ thanh niên xung phong còn có tấm bia nhỏ tưởng niệm các liệt sỹ bằng xi măng kích thước 40 x 60 cm, nhưng lại ghi là ĐỀN THỜ KHE UM.
Đền thờ Khe Um
Sự kiện xẩy ra cách đây đã hơn 50 năm, các nhân chứng trực tiép chứng kiến sự kiện đều đã mất, một số sau này chỉ nghe kể lại, có người thì nói đơn vị TNXP 361, người lại nói không phải; có người nói các liệt sỹ quê miền Bắc nhưng không rõ tỉnh nào, có người lại nói là ở huyện Nam Sách Hải Dương… Nguyện vọng của cấp uỷ, chính quyền và nhân dân địạ phương chúng tôi là muốn xác định rõ đơn vị, danh tính của những người đã hy sinh và quê quán để làm thủ tục xin cấp có thẩm quyền công nhận nơi đây là di tích lịch sử và xây dựng nhà bia tưởng niệm cho các liệt sỹ.
Thiết nghĩ sự hy sinh anh dũng của các anh, các chị TNXP thời chống Mỹ ở nơi đây rất đáng được vinh danh. Vậy kính đề nghị Toà soạn tạp chí cho đăng bức thư này trên tạp chí “Cựu Thanh niên Xung phong” để bạn đọc nhất là những Cựu TNXP khi đọc được thông tin này ai đó biết rõ sự việc thì hồi âm cho chúng tôi được biết. Rất mong được sự quan tâm của Tạp chí.
Địa chỉ liên lạc: Hồ Duy Thiện – Chủ tịch Hội Di sản Văn hoá Việt Nam huyện Tuyên Hoá, Quảng Bình. Điện thoại: 090 348 4425.
Xin trân trọng cảm ơn!
Kính thư!
Hồ Duy Thiện